Nadszedl czas na glebsze spojrzenie w kierunku cierpienia i zabijania Zwierząt, a także na środowisko naszej Planety i Wasze zdrowie. Wklejam tutaj kilka bardzo ciekawych artykułów, które pomogą Wam się zmotywować do przejscia na [b] WEGANIZM[/b]

Mleczarnie nie wyrządzają szkody krowom?

W nowoczesnej mleczarni znajdują się krowy w wieku około dwóch lat, które przez dziewięć miesięcy każdego roku są w ciąży. Ich cielęta zabierane są od matek po 1-3 dniach od chwili narodzin, co przysparza zarówno matce jak i cielęciu strasznego stresu. Później krowa daje mleko przez okres dziesięciu miesięcy, podczas których zmuszona jest do produkcji 10 razy większej ilości mleka niż potrzebowałoby jej cielę. Nic więc dziwnego, że każdego roku co trzecia krowa w naszych mleczarniach cierpi na bolesne zapalenie wymion. Aby zwiększyć wydajność, krowa karmiona jest koncentratami z wysoką zawartością proteiny, co jednak często nie wystarcza i jej organizm zmuszony jest do pobierania tkanek jej własnego ciała, aby sprostać żądaniom, jakie stawia człowiek. To może doprowadzić do kalectwa, którego ofiarami corocznie pada 25 % krów naszych mleczarni. W wieku około 5 lat zużyta i wyczerpana krowa jest zarzynana. Jej naturalna długość życia sięgałaby około 20 lat.

Picie mleka jest naturalne dla człowieka?

Istoty ludzkie są jedynymi zwierzętami na ziemi, które piją mleko innych gatunków. To także nie jest zwyczaj prehistoryczny, ponieważ przez setki tysięcy lat nasz rozwój przebiegał prawidłowo bez mleka, w rzeczywistości oszacowano, że dwie trzecie populacji świata nie jest w stanie go trawić. Czy uznasz używanie mleka innych zwierząt przez człowieka za naturalne czy nie, będzie to niewłaściwe. Problem polega na tym, że nie potrzebujemy mleka i dlatego nic nie jest w stanie usprawiedliwić cierpienia, jakie powodujemy w celu uzyskania mleka

Bierzemy tylko to, czego cielęta nie potrzebują.

To bardzo naiwny pogląd. Takie sielankowe sceny z gospodarskiego podwórza należą do odległej przeszłości. Cielęta w nowoczesnych mleczarniach zabierane są od matek, gdy mają 1 - 3 dni

Co dzieje się z cielętami?

Najsłabsze cielęta są zazwyczaj zarzynane po kilku dniach od narodzin (często po męczącej podróży na targ) i później przetworzone na pokarm dla zwierząt domowych lub podpuszczkę służącą do produkcji serów. Niektóre cielęta płci żeńskiej trafiają do mleczarni. Inne są sprzedawane w wieku 1 - 2 tygodni. Hodowane są do produkcji wołowiny, której ponad 80 % jest ubocznym produktem przemysłu mleczarskiego. Każdego roku wiele milionów cieląt eksportowanych jest przez kraje Europy, często w przerażających warunkach . Trzymane są one w klatkach, w których nawet nie są w stanie się obrócić. Nie mają legowiska (na wypadek , gdyby próbowały je zjeść), są karmione tylko płynnymi substancjami pozbawionymi żelaza i włókien po to, by ich mięso było blade i delikatne. Po 3 - 5 miesiącach takie cielęta są zarzynane. W każdym razie prawdopodobnie nie żyłyby dłużej. Ponad 170.000 cieląt powyżej 3 miesiąca życia umiera każdego roku, czego przyczyną jest uboga gospodarka i przerażające ich traktowanie na targu.

Krowy nie będą dawać mleka, gdy nie będą zadowolone.

Krowy nie mogą przestać produkować mleka, gdyż człowiek ciągle zmusza ich organizmy do tego i tym samym spowodował, że nie są w stanie zaprzestać dawania mleka tak, jak nie mogą przestać wydalać moczu. Od lat 50 - tych XX wieku krowy w mleczarniach zostały poddane bardziej intensywnym metodom hodowli. Ich cierpienie jest większe niż kiedykolwiek; w tym samym czasie ich wydajność wzrosła pięciokrotnie.

-------------------------------------------------------------------------------------------------

--------------------------------------------------------------------------------------------------

--------------------------------------------------------------------------------------------------

„MLECZNY LIST : PRZESŁANIE DO MOICH PACJENTÓW”

DOKTOR MEDYCYNY M. KRADJIAN
ORDYNATOR ODDZIAŁU CHIRURGII PIERSI DZIAŁU CHIRURGII OGÓLNEJ
OŚRODKA MEDYCZNEGO SETON W DALY
NR 302 - 1800 SULLIVAN AVE.
DAILY CITY, CA 94015 USA

„MLEKO” - samo słowo brzmi pokrzepiająco. „Może wypijesz filiżankę dobrego, gorącego mleka?” Ostatnim razem, kiedy słyszeliśmy to pytanie, pochodziło ono od kogoś, kto troszczył się o nas - a my docenialiśmy jego troskę.
Wszelkie sprawy związane z żywnością, a szczególnie z mlekiem, traktowane są emocjonalnie i posiadają znaczenie kulturowe. Mleko było naszym pierwszym pożywieniem. Jeżeli mieliśmy szczęście, było to mleko naszej matki, przekazywana
i odbierana więź miłości. Była to jedyna droga do przetrwania. Jeżeli nie było
to mleko matki, było to mleko krowie albo odpowiednio spreparowane mleko sojowe - rzadko było to mleko kozie, wielbłądzie lub indyjskiego bawołu domowego.

Otóż jesteśmy nacją pijących mleko. Prawie wszyscy z nas. Niemowlęta, dorastające dzieci, młodzież, dorośli, a nawet ludzie w zaawansowanym wieku. Pijemy tuziny,
a nawet setki galonów* mleka rocznie i dodajemy do tego wiele funtów** produktów mlecznych, takich jak ser, masło i jogurt .

Czy jest w tym coś niewłaściwego? Oglądamy na naszych ekranach telewizyjnych rozpraszające wątpliwości wizerunki zdrowych, pięknych ludzi i słuchamy komunikatów, które zapewniają nas, że : „Mleko jest dobre dla twego ciała.” Nasi dietetycy uporczywie twierdzą, że: „Trzeba pić mleko, bo gdzie znajdziecie wapń?” Posiłek szkolny zawsze zawiera mleko, do każdego posiłku szpitalnego prawie zawsze będzie dołączone mleko. Nie dość tego, nasi specjaliści żywienia mówili nam przez lata, że produkty mleczne stanowią „zasadniczą grupę pożywienia”. Rzecznicy przemysłu upewniali się, czy kolorowe wykresy, głoszące nieodzowność mleka i innych podstawowych środków odżywczych, były bezpłatnie dostępne w szkołach. Mleko krowie stało się czymś „normalnym”.

Możesz być zaskoczony, kiedy się dowiesz, że większość ludzi, która żyje dzisiaj na planecie Ziemia, nie pije ani nie używa krowiego mleka. Co więcej, większość z nich nie może pić mleka, ponieważ wywołuje ono u nich choroby.

Istnieje grupa badaczy z dziedziny żywienia człowieka, która nie popiera picia mleka przez dorosłych. Oto cytat z „Utne Reader” (marzec / kwiecień 1991 r.):
„Jeżeli naprawdę chcesz postępować bezpiecznie, możesz zdecydować się
na dołączenie do coraz liczniejszych szeregów Amerykanów, którzy całkowicie eliminują ze swojej diety produkty mleczne. Chociaż brzmi to radykalnie dla tych z nas, których dieta opiera się na mleku i pięciu podstawowych grupach pożywienia, jest to całkowicie wystarczające do życia. Co więcej, ze wszystkich ssaków jedynie ludzie - a w tym wypadku tylko mniejszość, głównie ludzie białej rasy - kontynuują picie mleka poza okresem niemowlęcym”.
* galon amerykański = 3,785 l
** funt = 453,59 g
Kto ma rację? Po co to całe zamieszanie? Gdzie najlepiej szukać odpowiedzi?
Czy możemy zaufać rzecznikom przemysłu mleczarskiego? Czy możemy mieć zaufanie do jakiegokolwiek rzecznika przemysłu? Czy specjaliści żywienia głoszą aktualne poglądy, czy też po prostu powtarzają to, czego nauczyli ich przed laty profesorowie? A co z pojawiającymi się nowymi informacjami, zalecającymi ostrożność?

Sądzę, że istnieją trzy wiarygodne źródła informacji. Pierwszym i prawdopodobnie najlepszym jest badanie natury. Drugim źródłem jest poznawanie historii naszego własnego gatunku. Powinniśmy zaznajomić się również ze światową literaturą naukową na temat mleka.

Zacznijmy od literatury naukowej. Od roku 1988 do 1993 w archiwach „Medicine” zarejestrowano ponad 2.700 artykułów dotyczących mleka. W 1.500
z nich głównym tematem było mleko. Nie brak na ten temat naukowej informacji. Przejrzałem ponad 500 z 1.500 artykułów, odrzucając artykuły, które dotyczyły wyłącznie zwierząt, dociekań ezoterycznych oraz badań nie zakończonych wnioskami.

W jaki sposób streściłbym te artykuły? Były one prawie zdumiewające.
Przede wszystkim żaden z autorów nie pisał o mleku, jako
o znakomitym pożywieniu, nie wywołującym skutków ubocznych oraz jako
o „doskonałym pożywieniu”, tak jak przekonuje nas o tym przemysł. Głównym tematem zainteresowania autorów są: kolka jelitowa, podrażnienie jelitowe, krwawienie jelitowe, anemia, reakcje alergiczne u niemowląt
i dzieci, jak również zakażenia, takie jak zakażenie bakterią salmonelli. Bardziej złowieszczy jest strach przed zakażeniem wirusem białaczki bydlęcej, albo wirusem podobnym do wirusa AIDS, jak również niepokój o cukrzycę dziecięcą. Podejmowano także dyskusje na temat zanieczyszczenia mleka krwią i ciałkami ropnymi, jak również rozmaitymi substancjami chemicznymi i środkami owadobójczymi. Wśród dzieci problemami były: alergia, infekcje migdałów i uszu, mimowolne moczenie nocne, astma, krwawienia jelitowe, kolka oraz cukrzyca dziecięca. U dorosłych problemy wydawały się być bardziej związane z chorobami serca oraz zapaleniem stawów, uczuleniami, zapaleniem zatok jak również białaczką, chłoniakiem i innymi nowotworami.

Myślę, że odpowiedź można również znaleźć w rozważaniach nad tym, co pojawia się w naturze - to, co spotyka wolno żyjące ssaki, a co przytrafia się grupom ludzkim żyjącym w zbliżonym do naturalnego stanie jako „łowcy - zbieracze”.

Nasi paleolityczni przodkowie stanowią inną ważną i interesującą grupę
do badań. Ograniczamy się tutaj do spekulacji i pośrednich dowodów, lecz szczątki kości, dostępne dla naszych badań, są godne uwagi. Nie ma najmniejszej wątpliwości, że te szkieletowe pozostałości odzwierciedlają wielką siłę, muskulaturę (wskazują na to rozmiary przyczepów mięśniowych) oraz całkowitą nieobecność zaawansowanej osteoporozy . Jeśli uważasz, że ludzie ci nie mają znaczenia dla naszych badań, weź pod uwagę to, że nasz kod genetyczny jest prawie taki sam, jak naszych przodków sprzed 50 000 lub 100 000 lat.

CZYM JEST MLEKO?

Mleko jest matczyną wydzieliną okresu laktacyjnego, krótkoterminowym środkiem odżywczym dla noworodków. Niczym mniej, ani więcej. W niezmienny sposób matka każdego ssaka karmi go mlekiem przez krótki okres czasu natychmiast
po narodzinach. Kiedy nadchodzi pora odstawienia od piersi, młody potomek jest zapoznawany z pożywieniem właściwym dla tego gatunku ssaków. Znanym przykładem może być tutaj szczenię. Matka karmi szczenię piersią zaledwie przez kilka tygodni, a następnie odstawia je od niej i uczy spożywania stałego pokarmu. Natura zaprogramowała karmienie piersią tylko najmłodszych ssaków.
Oczywiście zwierzęta żyjące w naturalnych warunkach nie mają możliwości kontynuowania picia mleka po odstawieniu od piersi.

CZY KAŻDY RODZAJ MLEKA JEST TAKI SAM ?

Pojawia się wobec tego pytanie: skąd uzyskać dla nas mleko? Zdecydowaliśmy się na krowę z powodu jej łagodnej natury oraz obfitego dostarczania mleka. Wybór ten wydaje się być w jakiś sposób „normalny” i błogosławiony przez naturę, naszą kulturę i obyczaje. Czy jest to jednak naturalne? Czy picie mleka innych gatunków ssaków jest roztropne?

Wyobraźmy sobie przez chwilę sytuację, w której byłoby możliwe picie mleka innego ssaka aniżeli krowy, np. szczura. A może mleko psa odpowiadałoby bardziej naszej wyobraźni? Ewentualnie mleko konia albo kota? Prawda ? Otóż nie mówię tego poważnie, tylko chcę zasugerować fakt, że mleko ludzkie jest dla niemowląt, mleko psie dla szczeniąt, mleko krowie dla cieląt, mleko kocie dla kociąt itd. Jest to sposób odżywiania wyraźnie przewidziany przez naturę. Kierujmy się tylko własnym rozsądkiem w tej kwestii.

Nie każdy rodzaj mleka jest taki sam. Mleko każdego gatunku ssaka jest wyjątkowe i jest specjalnie dostosowane do wymagań tego zwierzęcia. Na przykład mleko krowie jest trzy do czterech razy bogatsze w białko, aniżeli mleko ludzkie. Posiada ono także pięć do siedmiu razy większą zawartość składników mineralnych. Niemniej jednak, w porównaniu z mlekiem ludzkim, wykazuje ono wyraźny niedobór nienasyconych kwasów tłuszczowych. Mleko ludzkiej matki posiada sześć do dziesięciu razy tyle nienasyconych kwasów tłuszczowych, a zwłaszcza kwasu linolowego. Notabene, odtłuszczone mleko krowie nie posiada kwasu linolowego.
Po prostu nie jest ono przeznaczone dla istot ludzkich.

Nie każdy rodzaj pożywienia jest taki sam i nie każdy rodzaj mleka jest taki sam. Nie tylko właściwa ilość pożywienia ale również odpowiedni skład jakościowy jest decydujący dla najlepszego zdrowia i rozwoju. Programy nauczania dla biochemików i fizjologów - rzadko dla lekarzy medycyny - zaczynają zawierać wiadomości o tym, że skład pożywienia pozwala poszczególnym gatunkom ssaków na rozwój ich charakterystycznych cech.

Bezspornym jest, że charakteryzuje nas zaawansowany rozwój neurologiczny oraz subtelna koordynacja nerwowo-mięśniowa. Nie mamy potrzeby rozwijania masywnego szkieletu albo olbrzymich grup mięśniowych, tak jak np. cielęta. Zastanówmy się tylko nad różnicą pomiędzy wymaganiami związanymi z budową ludzkiej ręki, a dotyczącymi np. krowiego kopyta. Nowo narodzone istoty ludzkie potrzebują w szczególności budulca dla mózgu, rdzenia kręgowego i nerwów.

Czy mleko matki może podwyższyć inteligencję? Wygląda na to, że tak. W godnym uwagi badaniu, opublikowanym w „Lancet” z 1992 r. (tom 339, str. 261- 4), podzielono grupę przedwcześnie urodzonych niemowląt brytyjskich robotników
na dwie części (podziału dokonano w sposób przypadkowy). Jedna grupa otrzymywała odpowiednio przyrządzony preparat, natomiast drugiej podawano ludzkie mleko. Obydwa płyny podawano sondą żołądkową. Dziećmi tymi zajmowano się ponad dziesięć lat. Dzieci karmione mlekiem ludzkim osiągały w badaniu ilorazu inteligencji IQ średnio o 10 punktów więcej. No cóż, dlaczego nie? Dlaczego poprawne składanie klocków nie miałoby mieć pozytywnego wpływu na szybko dojrzewający i rozwijający się umysł?

W przeglądzie „American Journal of Clinical Nutrition” (1982) Ralph Holman opisał przypadek niemowlęcia, żywionego jedynie płynami, podawanymi dożylnie,
u którego rozwinęła się głęboka choroba neurologiczna. Stosowane płyny zawierały tylko kwas linolowy - zaledwie jeden z niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych. Kiedy do płynów tych dodano kwas alfa linolowy, zaburzenia neurologiczne ustały.

Pięć lat później, w tym samym przeglądzie, uczeni, pracujący w Norwegii - Bjerve, Mostad i Thoresen - opisali dokładnie ten sam problem u dorosłych pacjentów, żywionych długoterminowo sondą żołądkową.

W roku 1930 dr G.O. Burr z Minesoty, po doświadczeniach przeprowadzonych
na szczurach, stwierdził, że braki kwasu linolowego tworzyły syndrom niedoboru. Dlaczego o tym wspominam? Otóż we wczesnych latach 60-tych pediatrzy zaobserwowali patologiczne zmiany skóry u dzieci odżywianych preparatami, pozbawionymi kwasu linolowego. Biorąc pod uwagę te badania, dodanie do preparatu kwasu linolowego rozwiązało problem. Takie jest działanie niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych, a mleko krowie wykazuje ich wyraźny niedobór w porównaniu z mlekiem ludzkim.

DOBRZE, ŻE PRZYNAJMNIEJ MLEKO KROWIE JEST CZYSTE

Czyżby? Pięćdziesiąt lat temu przeciętna krowa dawała 2.000 funtów mleka rocznie. Czołowi producenci uzyskują dzisiaj 50.000 funtów. W jaki sposób zostało to dokonane? Lekarstwa, antybiotyki, hormony, plany wymuszonego odżywiania oraz wyspecjalizowana hodowla - oto w jaki sposób.

Ostatnim zaciekłym atakiem wyższej technologii na biedną krowę jest bydlęcy hormon wzrostu (BGH). Ten wytworzony przez inżynierię genetyczną środek
ma stymulować produkcję mleka, ale według Monsanto, producenta hormonu, nie ma on wpływu na mleko lub mięso. Są również trzej inni producenci: Upjohn, Eli Lilly i American Cyanamid Company. Oczywiście nie przeprowadzono długofalowych badań nad wpływem hormonu na zdrowie ludzi pijących mleko. Inne kraje zakazały stosowania hormonu BGH z powodu troski o bezpieczeństwo. Jednym z problemów związanych z wprowadzaniem tych molekuł do ciała krów mlecznych jest fakt,
że molekuły te przenikają zwykle do mleka. Nie wiem jakie jest twoje zdanie, lecz ja nie chcę eksperymentować z przyjmowaniem hormonu BGH. Innym problemem jest to, że powoduje on wyraźny wzrost przypadków (50 - 70%) zapalenia sutek i wymion. Wymaga to wówczas terapii antybiotykowej, a pozostałości antybiotyków pojawiają się w mleku. Wygląda na to, że społeczeństwo jest zaniepokojone tą sytuacją, a w jednym z badań 43% badanych uważało, że mleko uzyskiwane
z użyciem hormonu BGH stanowi zagrożenie dla zdrowia. Wiceprezes ds. porządku publicznego w Monsanto był przeciwny znakowaniu towaru z tego powodu, ponieważ takie znakowanie wprowadzałoby sztuczne rozróżnienie. Kraj jest „zalany” zwykłym mlekiem, wytwarzamy więcej mleka niż możemy skonsumować.
Nie mnóżmy kosztów składowania i nie obciążajmy płatników podatków tylko dlatego, że USDA domaga się skupowania nadwyżek masła, sera czy odtłuszczonego mleka w proszku po cenach dotowanych przez Kongres ! W roku podatkowym 1991 USDA wydało 757 milionów dolarów na skup nadwyżek masła, a w latach 80-tych średnio rocznie miliard dolarów wydawało na dotacje. ( Sprawozdania konsumenckie, maj 1992, 330-32 ).

Każdy karmiący piersią ssak wydziela poprzez swoje mleko toksyny. Są to antybiotyki, pestycydy, inne środki chemiczne i hormony. Mleko wszystkich krów zawiera również krew! Od kontrolerów wymaga się tylko sprawdzania jej poziomu, który nie może przekroczyć określonych norm. Możesz być przerażony, kiedy się dowiesz, że USDA zezwala na zawartość od jednego do półtora miliona białych komórek krwi w jednym mililitrze mleka (stanowi to 1/30 uncji). Jeżeli jeszcze tego nie wiesz, z przykrością oznajmię ci, że innym sposobem nazywania białych komórek krwi to ciałka ropne.
Powracając do istoty rzeczy, czy mleko jest czyste, czy też jest to chemiczny, biologiczny i bakteryjny koktajl? The United States General Accounting Office (Główne Biuro Rachunkowości USA) informuje, że FDA (Ministerstwo Zarządzania Lekami i Żywnością) oraz niektóre stany USA zaniedbują ochronę społeczeństwa przed pozostałościami środków leczniczych w mleku. Władze przeprowadzają badania wykrywające jedynie 4 z 82 leków podawanych krowom mlecznym.

Jak możesz sobie wyobrazić, rzecznik Fundacji Przemysłu Mleczarskiego twierdzi,
że sytuacja jest całkowicie bezpieczna. Jerome Kozak twierdzi: „Nadal uważam, że mleko jest najbezpieczniejszym produktem, jaki posiadamy”.

Inni, chyba mniej stronniczy obserwatorzy stwierdzają rzecz następującą: 38 % próbek mleka w 10 miastach było zanieczyszczonych sulfamidami i innymi antybiotykami. ( Ta informacja pochodzi z Centrum Naukowego Interesu Publicznego oraz The Wall Street Journal, 29 XII 1989 ). Podobne badania prowadzone w Waszyngtonie wykazały zawartość 20 % zanieczyszczeń (Nutrition Action Healthletter, IV 1990 ).

Co zatem się dzieje ? Gdy FDA ( Federalny Departament Rolnictwa ) badał mleko,
nie stwierdził wielu problemów, stosował jednak bardzo liberalne normy. Przy zastosowaniu tych samych kryteriów FDA wykazał występowanie 51 % próbek
ze śladami leków.

Przyjrzyjmy się temu zjawisku, ponieważ jest ono kluczowe dla zrozumienia tych rozbieżności. FDA stosuje metodę analizy krążkowej, w której można wykryć tylko dwa na około 30 leków mogących znaleźć się w mleku. Ponadto test ten jest skuteczny dopiero przy dość wysokiej zawartości domieszki leku. Przy zastosowaniu dokładniejszego testu „Charm II test” można wykrywać 40 leków w stężeniu nawet 5 części na miliard (0,005 ppm) .

Należy tutaj omówić jeden przykry temat. Wygląda na to, że krowy nieustannie dostają zakażenia w okolicach wymion, co wymaga stosowania maści
i antybiotyków. Artykuł z „France” mówi nam, że kiedy krowa otrzymuje penicylinę, pojawia się ona w mleku pomiędzy czwartym, a siódmym udojem. Inne badania z Uniwersytetu w Newadzie mówią o komórkach „mleka mastyksowego”, mleka pochodzącego od krów z zakażonymi wymionami. Prowadzono dokładne badania morfologiczne, hodowlę kultur komórkowych, ciągłą analizę w komorze do liczenia komórek oraz mnóstwo innych badań o zaawansowanej technologii. Czy wiesz, jaka była konkluzja? Jeżeli krowa choruje na zapalenie sutek i wymion, w mleku znajduje się ropa. Przepraszam, ale jest to w wynikach badań, wszystko ukryte
w takim słownictwie, jak: „...makrofagi, zawierające wiele wodniczek
i sfagocytozowanych cząsteczek itd.”

CORAZ GORZEJ

Dobrze, że przynajmniej mleko ludzkie jest czyste! Przepraszam. Szerokie badania wykazały, że mleko pochodzące z ludzkiej piersi u ponad 14 000 kobiet było skażone pestycydami! Co więcej, wydaje się, że źródłem pestycydów jest mięso
i - no właśnie - produkty mleczne. No cóż, dlaczego nie? Pestycydy te gromadzą się
w tłuszczu, który znajduje się właśnie w tych produktach ( ciekawostką jest fakt,
że poziom skażenia mleka podgrupy karmiących piersią matek - wegetarianek był
o połowę niższy ).

Jedna z ostatnich relacji wskazała na zwiększoną koncentrację pestycydów w tkance piersi u kobiet chorych na raka piersi w porównaniu z tkanką kobiet chorych
na włókniaka torbielowatego. Problem ten przedstawiają szczegółowo inne artykuły w standardowej literaturze medycznej :
1. „Krowie mleko jest przyczyną kolki u niemowląt karmionych piersią” - Lancet 2 (1978): 437.
2. „Kolka u niemowląt karmionych piersią wywołana dietą białkową” - J. Pediatr.
I 01 (1982): 906
3. „ Kwestia eliminacji obcych białek z mleka kobiety” - J. Immunology 19
(1930): 15

Istnieją dziesiątki badań, opisujących natychmiastowe pojawienie się alergii na krowie mleko u dzieci żywionych wyłącznie piersią. Po prostu alergeny mleka krowiego pojawiają się w mleku matki i są przekazywane niemowlęciu.

Komitet żywienia Amerykańskiej Akademii Pediatrii zrelacjonował kwestię spożywania pełnego mleka w okresie niemowlęcym („Pediatrics”, 1983: 72-253). Przedstawiciele tego komitetu nie byli w stanie dostarczyć żadnego przekonywującego powodu, dla którego powinno się pić krowie mleko przed ukończeniem pierwszego roku życia, a mimo to wciąż zalecali jego spożywanie!

Komentując te zalecenia, dr Frank Oski z Wydziału Pediatrii Północnego Ośrodka Medycznego przytoczył problemy utajonych krwawień żołądkowo-jelitowych
u niemowląt, braku żelaza, powtarzających się bólów brzucha, infekcji spowodowanych mlekiem i zanieczyszczeniami, i powiedział :

„Dlaczego mielibyśmy w ogóle je podawać - teraz i kiedykolwiek? W obliczu niepewności, związanej z wieloma potencjalnymi niebezpieczeństwami spożywania pełnego mleka bydlęcego, roztropnym byłoby zalecenie zaprzestania jego spożywania, dopóki nie będą znane odpowiedzi. Czyż nie nadszedł czas, aby zakończyć te niekontrolowane eksperymenty, dotyczące żywienia człowieka?”

W tym samym numerze „Pediatrics” komentował on dalej:

„Według mojej opinii niemowlęta w pierwszym roku życia nie powinny być karmione pełnym mlekiem z powodu związku jego spożywania z występowaniem anemii
( mleko jest tak ubogim źródłem żelaza, że niemowlę musiałoby wypić dziennie nieprawdopodobną ilość 31 kwart /35,247 l /, aby pokryć dzienne zapotrzebowanie
15 mg ), utajonych krwawień żołądkowo-jelitowych oraz różnorodnych przejawów uczulenia na pożywienie. Sugeruję, aby nie konsumowano nieprzetworzonego pełnego mleka krowiego po okresie niemowlęcym z powodu problemów, związanych z nietolerancją cukru mlekowego, jego przyczyniania się do powstawania miażdżycy tętnic oraz możliwego związku z innymi chorobami.

Pod koniec 1992 roku dr Benjamin Spock, prawdopodobnie najbardziej znany
w historii pediatra, wywołał wstrząs w kraju, kiedy wyraził tę samą opinię i zalecił, aby unikać podawania mleka dzieciom przez pierwsze dwa lata ich życia. Oto cytat
z jego wypowiedzi:

„Chciałbym powiedzieć rodzicom, że podawanie krowiego mleka w opakowaniach kartonowych ma wyraźnie ujemny wpływ na niektóre niemowlęta. Właściwym pożywieniem dla niemowląt jest mleko ludzkie. Bardzo ważne byłoby przeprowadzenie badania, porównującego zakres występowania uczuleń oraz kolki
u niemowląt, karmionych przez matki, pozostające na dotychczasowej diecie
oraz przez matki - weganki. Osobiście nie spotkałem się z takim badaniem; byłoby to zarówno istotne, jak i mało kosztowne. Prawdopodobnie nigdy nie zostanie ono przeprowadzone. Po prostu nie da to żadnych akademickich czy ekonomicznych korzyści.

INNE PROBLEMY

Przytoczmy tylko problemy związane ze skażeniem bakteryjnym. W mleku można znaleźć bakterie salmonelli, E. Coli oraz gronkowce. Głównym problemem
w dawnych czasach była gruźlica, a niektórzy ludzie chcą się cofnąć do tych czasów i domagają się stanowczo mleka surowego, motywując to tym, że jest ono „naturalne”. To szaleństwo! Badania z UCLA wykazały, że ponad jedna trzecia przypadków zakażenia salmonellą w Kalifornii (1980 - 1983) została spowodowana spożyciem surowego mleka. Oto znakomita droga do powrotu do dawniej dobrze znanej brucelozy, a obawiałbym się także i białaczki ( w dalszej części powiemy o tym więcej ). W Anglii i Walii, gdzie nadal konsumuje się surowe mleko, zaobserwowano przypadki chorób powstałych na skutek picia mleka. The Journal of the American Medical Association (251:483, 1984) (Dziennik Amerykańskiego Stowarzyszenia Medycznego) doniósł o serii zakażeń, która wystąpiła w kilku stanach USA, spowodowanej przez pałeczki zapalenia jelita cienkiego i okrężnicy, znajdujące się
w pełnym, pasteryzowanym mleku. Doszło do tego pomimo zastosowania środków bezpieczeństwa.

Wszyscy rodzice obawiają się, że ich dzieci mogą zachorować na cukrzycę młodzieńczą. Badanie kanadyjskie, zrelacjonowane w American Journal of Clinical Nutrition III’90 (Amerykańskim Dzienniku Odżywiania Klinicznego), opisuje „...istotną pozytywną współzależność pomiędzy konsumpcją niesfermentowanego białka mleka a zasięgiem występowania cukrzycy insulinozależnej na podstawie danych, pochodzących z różnych krajów. „

W innym badaniu, przeprowadzonym w Finlandii, stwierdzono, że dzieci chore
na cukrzycę miały wyższy poziom antyciał mleka krowiego w surowicy („Diabetes Research”, marzec 1988). Oto cytat ze sprawozdania z tych badań:

„Wnioskujemy, że albo wzorzec konsumpcyjny mleka krowiego u dzieci chorych
na cukrzycę insulinozależną jest zmieniony, albo ich reakcje immunologiczne
na białka mleka krowiego są wzmożone, albo też przenikalność ich jelit na białko mleka krowiego jest wyższa niż normalnie”.

18 kwietnia 1992 roku przegląd „British Medical Journal” przedstawił przykuwające uwagę badanie, ukazujące różnicę zasięgu występowania cukrzycy insulinozależnej
u pakistańskich dzieci, które wyemigrowały do Anglii. Zasięg ten był około 10 razy większy w grupie pakistańskiej dzieci przebywającej w Anglii, w porównaniu z grupą dzieci pozostających w Pakistanie. Co spowodowało ten bardzo znaczący wzrost? Autorzy badań twierdzili, że dieta w Wielkiej Brytanii pozostała niezmieniona.
Czy można temu wierzyć? Czy tak jest, że dostępność mleka, cukru i tłuszczu jest taka sama w Pakistanie, jak w Anglii, albo że sklep spożywczy w Anglii dysponuje tymi samymi artykułami, co źródła pożywienia w Pakistanie? Osobiście nie dałbym temu wiary nawet przez chwilę. Pamiętajmy, że nie mówimy tutaj o zaatakowaniu cukrzycą wieku dorosłego, typu II, której występowanie jest mocno związane z dietą,
jak również genetycznie uwarunkowaną predyspozycją - wszyscy badacze są
co do tego zgodni. Badanie to jest głównym ciosem dla licznych zwolenników postawy, wyrażającej się twierdzeniem :”Wszystko jest w twoich genach”. Cukrzyca typu I była zawsze uważana za chorobę genetyczną lub ewentualnie wirusową,
a teraz takie wyniki badań? Tak bardzo sprzeciwiamy się uznaniu diety jako przyczyny tej choroby, że sami autorzy ostatniego artykułu wywnioskowali, że to chłodniejszy klimat Anglii zmienił wirusy i spowodował rzeczywisty wzrost zachorowań
na cukrzycę! Tylko mleko mogło mieć związek z pojawieniem się choroby.

Najświeższą relację z tej szczególnej listy doniesień przedstawiono w artykule „New England Journal of Medicine” (30 lipca 1992) oraz w „Los Angeles Times”. Badanie to pochodzi ze Szpitala dla Dzieci Chorych w Toronto oraz od fińskich badaczy.
W Finlandii jest „...najwyższy na świecie wskaźnik konsumpcji produktów mlecznych oraz najwyższy na świecie wskaźnik zachorowań na cukrzycę insulinozależną.
W kraju tym na każde 1000 dzieci na chorobę tę zapada około 40, w przeciwieństwie do 6 - 8 dzieci na 1000 w Stanach Zjednoczonych... Badacze rozważają możliwość zaistnienia sytuacji, w której wytworzone w okresie pierwszego roku życia antyciała przeciw białku mleka atakują i niszczą trzustkę w tak zwanej reakcji autoimmunologicznej, powodując cukrzycę u ludzi, których genetyczna struktura uczyniła podatnymi na tę chorobę... , .... 142 fińskich dzieci z niedawno rozpoznaną cukrzycą”. Stwierdzono, że każde z nich miało przynajmniej osiem razy tyle antyciał przeciw białku mleka, co dzieci zdrowe, a to stanowi jasny dowód na to, że dzieci
te miały intensywne zaburzenia układu autoimmunologicznego. Zespół badaczy rozszerzył badanie na grupę 400 dzieci, a obecnie zaczyna eksperyment, w którym
3 000 dzieci nie będzie otrzymywać do spożycia żadnych produktów mlecznych
w okresie pierwszych dziewięciu miesięcy życia. Jeden z badaczy stwierdził: „Badanie może potrwać 10 lat, ale tak czy inaczej otrzymamy definitywną odpowiedź”. Osobiście ostrzegłbym ich, aby upewnili się, czy karmiące piersią matki nie spożywają mleka krowiego, w przeciwnym razie wyniki będą wypaczone poprzez przenikanie białka mleka krowiego do mleka z piersi matki. A jaka była reakcja ze strony stowarzyszenia ds. cukrzycy ?. Jest to bardzo interesujące! Prezes stowarzyszenia, dr F. Xawier Pi-Sunyer mówi : „Nie oznacza to, że dzieci powinny zaprzestać picia mleka, albo że rodzice diabetyków powinni odsunąć produkty mleczne. Są to bogate źródła dobrego białka.” Mój Boże, czy jest to „dobre białko”, jeśli powoduje problem? Czy możemy podejrzewać, że przemysł mleczarski pomagał
w przeszłości Amerykańskiemu Stowarzyszeniu ds. Cukrzycy?

BIAŁACZKA ? CHŁONIAK ? TO MOŻE BYĆ NAJGORSZE - ZBIERZ SIŁY!

Przykro jest mi o tym mówić - trzy na pięć krów w Stanach Zjednoczonych jest zarażonych wirusem białaczki bydlęcej! Obejmuje to 80% trzód mlecznych. Niestety, w czasie zlewania mleka po udoju ogromna większość wyprodukowanego mleka zostaje skażona (90 do 95%). Oczywiście wirus ten ginie w procesie pasteryzacji
- jeżeli proces ten został właściwie przeprowadzony. A jeśli mleko jest surowe ?
W badaniu przypadkowo zebranych próbek surowego mleka, wirus białaczki bydlęcej został znaleziony w jednej trzeciej pobranych próbek. Mam głęboką nadzieję,
że w porównaniu z normalnymi stadami, stada krów mlecznych przeznaczonych
do produkcji mleka surowego są dokładniej kontrolowane („Science” 1981; 213:1014).

Jest to problem ogólnoświatowy. W pewnym szczegółowym badaniu, przeprowadzonym w Niemczech, wyrażono ubolewanie z powodu tego problemu
i uznano za niemożliwe powstrzymanie wirusa przed rozprzestrzenianiem się
na mleko krów nie zakażonych. Kilka krajów europejskich, łącznie z Niemcami
i Szwajcarią, podejmowało próby wycofywania zakażonych krów ze swoich stad
i ich uboju. Z pewnością Stany Zjednoczone muszą zajmować czołowe miejsce
w walce przeciwko białaczce krów mlecznych, czyż nie? Nieprawda! Jest to błędna opinia. Dr med. Virgil Hulse, specjalista w dziedzinie mleka, bakałarz nauk przyrodniczych ze specjalnością „produkcja mleczarska”, magister w zakresie zdrowia społecznego, twierdzi, że wypadamy w tej dziedzinie najgorzej na świecie ( poza Wenezuelą ).

Tak jak już wcześniej zostało to wspomniane, wirus białaczki zostaje inaktywowany w czasie procesu pasteryzacji. Oczywiście. Niemniej jednak może dojść do wypadków typu „Czarnobyl”. Jeden z nich wydarzył się w rejonie Chicago
w kwietniu 1985 roku. W nowoczesnych, dużych zakładach pasteryzacji mleka doszło do „krzyżowego zmieszania” mleka surowego z mlekiem pasteryzowanym. Pociągnęło to za sobą gwałtowny wybuch salmonelozy, na którą zachorowało
150 tysięcy ludzi, 4 osoby w jej efekcie zmarły. Pytanie, które zadałbym teraz ludziom zajmującym się przemysłem mleczarskim, brzmi : „Czy możecie zagwarantować, że ludzie, którzy pili to mleko, nie byli narażeni na przyjmowanie żywych, w pełni aktywnych wirusów białaczki bydlęcej?”. Poza tym interesującym byłoby zbadanie, czy w okresie od 1 do 3 dziesięcioleci po wypadku zanotowano w tym rejonie grupowe przypadki zachorowań na białaczkę. Istnieją doniesienia z innych obszarów o grupowych przypadkach zachorowań na białaczkę; jeden z nich opisano w „San Francisco Chronicle” (10 czerwca 1990).

Co dzieje się z innymi gatunkami ssaków, kiedy zetkną się z wirusem białaczki bydlęcej? Jest to słuszne pytanie, a odpowiedź nie nasuwa wątpliwości. Prawie wszystkie zwierzęta narażone na działanie wirusa zapadają na białaczkę. Obejmuje to owce, kozy, a nawet naczelne grupy ssaków, takie jak małpy rezus,
czy szympanse. Wirus jest przenoszony poprzez spożywanie go wraz z pokarmem
( również drogą dożylną i domięśniową ) oraz poprzez komórki obecne w mleku. Oczywiście nie ma przykładów prób przenoszenia wirusa na istoty ludzkie,
ale wiemy, że wirus ten może zakazić komórki ludzkie in vitro. Istnieją dowody
na tworzenie się ludzkich przeciwciał w reakcji na wirusa białaczki bydlęcej.
Jest to niepokojące. W jaki sposób cząsteczki wirusa białaczki bydlęcej uzyskały dostęp do ludzi i stały się antygenami? Czy były to małe, zdenaturowane cząsteczki ?

Jeżeli wirusy białaczki bydlęcej powodują białaczkę ludzką, można byłoby się spodziewać, że stany rolnicze w USA, w których są liczne stada zakażone białaczką, będą miały większą zapadalność na białaczkę ludzką. Czy tak jest w rzeczywistości? Niestety, wygląda na to, że dokładnie tak. Iowa, Nebraska, Południowa Dakota, Minnesota oraz Wisconsin mają statystycznie większą zachorowalność na białaczkę, aniżeli wypadałoby to ze średniej krajowej. W Rosji i Szwecji obszary
z niekontrolowanym wirusem białaczki bydlęcej powiązano ze wzrostem białaczki ludzkiej. Poinformowano mnie również, że wśród weterynarzy stwierdzono wyższy wskaźnik zachorowalności na białaczkę, aniżeli w pozostałej części społeczeństwa. Właściciele gospodarstw mlecznych posiadają również znacznie podwyższony wskaźnik zachorowalności na białaczkę. Ostatnie badania wskazują na to, że limfocyty pochodzące z mleka, którym były karmione nowonarodzone ssaki, uzyskują dostęp do tkanek ciała poprzez bezpośrednie przenikanie przez ściankę jelit.

Optymistyczna wiadomość z Wydziału Nauk Zwierzęcych Uniwersytetu Ubana
w Illinois wskazuje na znaczenie perspektywicznego podejścia do zagadnienia.
W związku z tym, że zajmują się oni głównie ekonomią mleczną, a nie aspektami zdrowotnymi, zwrócili uwagę, że wydajność mleka u krów zakażonych wirusem białaczki bydlęcej była większa. Jednakże kiedy białaczka spowodowała trwałą i znaczną limfocytozę ( zwiększoną liczbę niektórych białych komórek krwi ), wydajność spadła. Zasugerowali oni „...potrzebę ponownej oceny ekonomicznego wpływu wirusa białaczki bydlęcej na przemysł mleczarski”. Czy to oznacza, że białaczka jest dobra dla zdobywania zysków, o ile jesteśmy w stanie ją kontrolować? Położyłem zdecydowany nacisk na ten problem i ubliża mi się, że jest to tylko problem ekonomiczny, a nie zdrowia ludzkiego. Nie spodziewajmy się pomocy od Ministerstwa Rolnictwa lub uniwersytetów. Stawki pieniężne oraz presje polityczne są zbyt duże. Pozostaje samotne działanie na własną rękę.

Cóż to wszystko znaczy ? Wiemy, że wirus jest zdolny do wywołania białaczki
u innych zwierząt. Zostało udowodnione, że może się on przyczynić
do spowodowania białaczki ludzkiej ( albo spokrewnionego z nią chłoniaka ). Kilka artykułów z dużą ostrością porusza ten problem :

1. ”Epidemiologiczne związki populacji bydlęcej i białaczki ludzkiej w Iowa”.
( The American Journal of Epidemiology, 1980 r.);
2. ”Mleko krów mlecznych często zawiera wirusy białaczkogenne”.
( Science 1981r.);
3. ”Strzeż się krowy” (artykuł wstępny z „Lancet”, 1974 r.);
4. ”Czy mleko bydlęce stanowi ryzyko dla zdrowia?” („Pediatrics”, 1985 r.)

W Norwegii przez 11,5 roku poddawano uważnej obserwacji 1422 osoby. Te z nich, które piły 2 lub więcej szklanek mleka dziennie, posiadały 3,5-krotnie wyższy stopień zachorowań na raka systemu chłonnego ( The Medical Journal, marzec 1990 r. )
Jeden z głębszych w swej treści artykułów na ten temat napisał Allan S. Cunningham of Cooperstown z Nowego Jorku. Jego artykuł, zatytułowany „Chłoniaki
a konsumpcja białka zwierzęcego” ukazał się w „Lancet” z 27 listopada 1976 r. Wielu ludzi myśli o mleku, jako o „płynnym mięsie”, a dr Cunningham zgadza się
z tym . Przez okres jednego roku ( 1955 - 1956 ) prześledził on w 15 krajach konsumpcję mięsa wołowego i produktów mlecznych w gramach na dzień.
Na najwyższych miejscach w tej grupie znalazły się: Nowa Zelandia, Stany Zjednoczone i Kanada. Najniższe miejsca zajęły: Japonia, Jugosławia i Francja. Różnica pomiędzy pierwszym i ostatnim krajem była wyraźnie zaznaczona:
43,8 g/dzień dla Nowozelandczyków kontra 1,5 g/dzień dla Japonii. Prawie 30-krotna różnica! ( Nawiasem mówiąc, w ciągu ostatnich 36 lat zanotowano u Japończyków zaskakujący wzrost ilości konsumowanej wołowiny i mleka, a ich wzorce chorobowe to odzwierciedlają, potwierdzając brak „genetycznej ochrony” zauważonej w badaniach migracji. Dawniej wzrost częstotliwości zachorowań na chłoniaka występował jedynie u Japończyków, którzy wyemigrowali do USA! ).

Interesującym szczegółem jest fakt wybudowania pomnika w japońskiej świątyni Gyokusenji w Shimoda. Upamiętnił on miejsce, w którym po raz pierwszy w Japonii zabito krowę dla ludzkiej konsumpcji. Łańcuchy, otaczające ten pomnik, były podarunkiem od Marynarki Wojennej Stanów Zjednoczonych. Jakie można snuć przypuszczenia, skąd u Japończyków wziął się pomysł jedzenia wołowiny ? A było to w 1930 roku.
Cunningham stwierdził, że w 15 analizowanych krajach istnieje istotny, pozytywny związek pomiędzy zgonami, spowodowanymi chłoniakiem a konsumpcją mięsa wołowego. Oto kilka cytatów z jego artykułu :
„W wielu krajach przeciętne spożycie białka o wiele przekracza zalecane normy. Nadmierna konsumpcja białka zwierzęcego może być jednym z czynników przyczyniających się do powstawania chłoniaka, działając w następujący sposób. Spożywanie niektórych rodzajów protein powoduje wchłanianie fragmentów antygenów poprzez błonę śluzową żołądkowo-jelitową.

Powoduje to z kolei chroniczne pobudzenie tkanki limfatycznej, do której fragmenty te uzyskują dostęp... Chroniczne pobudzenie układu immunologicznego powoduje chłoniaka u zwierząt laboratoryjnych i przypuszcza się, że wywołuje go także u ludzi... Żołądkowo-jelitowa błona śluzowa jest jedynie częściową barierą we wchłanianiu antygenów pożywienia, a krążące antyciała dla spożywanych protein są powszechnym zjawiskiem, są one szczególnie silnymi, limfatycznymi czynnikami pobudzającymi. Spożywanie krowiego mleka może wywołać uogólnione powiększenie węzłów chłonnych, powiększenie wątroby i śledziony oraz rozległy, głęboki przerost gruczołów.
Oszacowano, że w czasie trawienia mleka krowiego uwalnia się ponad
100 różnych antygenów, co wywołuje wytwarzanie antyciał wszystkich kategorii
( może to tłumaczyć, dlaczego pasteryzowane, zabite wirusy mogą być przyczyną chorób ).
A oto kolejne fakty. W przeglądzie „The British Journal of Cancer” (marzec 1990) doniesiono o rozległych, perspektywicznych badaniach z Norwegii. Przez 11,5 roku poddano medycznej obserwacji prawie 16 000 osób. W większości przypadków raka nie zaobserwowano związku pomiędzy występowaniem nowotworu a spożywaniem mleka. Jednakże w przypadku chłoniaka istniał bardzo silny, pozytywny związek. Prawdopodobieństwo zachorowania na chłoniaka było 3-4 razy większe u osób pijących dwie lub więcej szklanek mleka dziennie ( lub spożywających równoważną ilość produktów mlecznych ), aniżeli u osób pijących mniej niż jedną szklankę.

Powinieneś być świadomy istnienia dwóch innych chorób, dotyczących krów. Obecnie nie jest pewne, czy są one rozprzestrzeniane poprzez spożywanie produktów mlecznych oraz czy obejmują one człowieka. Pierwsza z nich to bydlęce gąbczaste zapalenie mózgu BSE, drugą natomiast jest bydlęcy wirus deficytu układu immunologicznego BIV. Pierwsza z chorób powoduje powstawanie jam w mózgach zwierząt. Mamy nadzieję, że jej występowanie ogranicza się wyłącznie do obszaru Anglii. Od dawna wiadomo tu o chorobie, która nęka owce, zwanej scrapie*.
Wydaje się, że BSE została zapoczątkowana poprzez żywienie brytyjskich krów skażonymi częściami owiec, zwłaszcza mózgami. Pokierujmy się teraz zdrowym rozsądkiem. Czy krowy wydają się być mięsożerne? Czy powinny one jeść mięso? Nastąpił „przedwczesny zapłon” umotywowanej chęcią zdobycia zysku praktyki,
a Wielką Brytanię ogarnęła fala bydlęcego gąbczastego zapalenia mózgu BSE lub też choroby wściekłych krów. Choroba ta wywołuje zupełne otępienie u nieszczęsnego zwierzęcia i jest nieuleczalna w 100%. Zgodnie z brytyjskim prawem spalono do tej pory w Anglii 100 000 krów. Według podawanych informacji miesięcznie zostaje zakażonych od 400-500 krów. Społeczeństwo brytyjskie jest tym zaniepokojone, konsumpcja mięsa wołowego spadła o 25%, a około 2 000 szkół zaprzestało podawania wołowiny dzieciom. U kilku hodowców bydła zaobserwowano syndrom śmiertelnej choroby, która przypomina zarówno bydlęce gąbczaste zapalenie mózgu BSE, jak również chorobę Creutzfeldt’a - Jakob’a CJD. Jednak Brytyjski Związek Weterynaryjny twierdzi, że przeniesienie choroby BSE na ludzi jest mało prawdopodobne. USDA przyznaje, że brytyjska epidemia spowodowana została żywieniem bydła białkiem zwierzęcym oraz suszonymi, mielonymi kośćmi, wyprodukowanymi w zakładach przetwórczych z martwych ciał owiec, zakażonych chorobą ”scrapie”.

*Scrapie - wirusowa choroba owiec i kóz, kończąca się zwykle śmiercią; atakuje ona centralny system nerwowy i powoduje dotkliwe swędzenie lub ospałość.
USDA zakazała importowania żywego bydła oraz zwierząt przeżuwających z ogrodów zoologicznych Wielkiej Brytanii; twierdzi ona, że choroba ta w Stanach Zjednoczonych nie istnieje. Niemniej jednak może pojawić się problem. „Otępiałe krowy” to zwierzęta, które docierają do aukcyjnych zagród lub do rzeźni odrętwiałe, stratowane, okaleczone, odwodnione albo niezdolne do chodzenia z powodu nadmiernego osłabienia, wywołanego chorobami wirusowymi. Znajdują się one zatem w stanie otępienia. Jeśli nie są zdolne chodzić pobudzane elektrycznymi wstrząsami, są zaciągane przy użyciu łańcuchów do metalowych kontenerów i transportowane do zakładów przetwórczych, gdzie, o ile nie są już martwe, zostają zabite. Odmawia się im nawet „humanitarnej” śmierci. Są one wówczas przetwarzane na pożywienie białkowe dla zwierząt, jak również na inne preparaty. Norki, które były żywione tym białkowym pożywieniem zachorowały na zapalenie mózgu, które w pewnym stopniu przypomina chorobę BSE. Utracono w ten sposób całe hodowle norek, głównie w stanie Wisconsin. Istnieje obawa, że zakaźnym czynnikiem jest prion lub też powolnie działający wirus, prawdopodobnie nabyty od chorych „otępiałych krów”.

Przegląd „The British Medical Journal” (11 kwietnia 1992) w artykule wstępnym, fanaberyjnie zatytułowanym „Jak się masz wściekła krowo”, opisuje przypadki pojawienia się choroby BSE u gatunków, u których wcześniej nie zaobserwowano zakażenia, takich jak np. koty. W artykule tym ujawniono, że w Anglii skażone mięso krów chorych na BSE zostało wprowadzone do spożycia dla ludzi pomiędzy 1986 a 1989 rokiem.” Oczekuje się na wynik tego eksperymentu”. Ponieważ okres inkubacji może trwać do trzydziestu lat, musimy czekać.

Bardziej niepokojący jest wirus osłabiający układ immunologiczny, którego obecność zaobserwowano u bydła na terenie Stanów Zjednoczonych. Jego struktura jest bardzo podobna do struktury ludzkiego wirusa HIV. Obecnie nie wiadomo,
czy kontakt żywego wirusa BIV z białkiem może spowodować, że surowica krwi
u ludzi stanie się pozytywna dla wirusa HIV. Mówi się, że stopień rozprzestrzeniania wirusa wśród amerykańskich stad jest bardzo duży. USDA odmawia kontroli mięsa i mleka, aby sprawdzić czy są w nich obecne antyciała tego wirusa. Nie posiada ona żadnych planów, aby poddać kwarantannie zakażone zwierzęta. Tak jak w przypadku AIDS u ludzi, tak nie ma lekarstwa na BIV dla krów. Codziennie konsumujemy mięso wołowe oraz produkty mleczne, pochodzące od zakażonych wirusami krów i nie istnieje żadne naukowe zapewnienie, że spożywanie tych produktów jest bezpieczne. Odnoszę wrażenie, że jedzenie surowej wołowiny ( np. befsztyka tatarskiego ) jest bardzo ryzykowne, zwłaszcza po tym, jak doszło do śmiertelnych wypadków zakażenia bakteriami E. Coli w Seattle, w 1993 roku.

Relacje w magazynie „The Canadian Journal of Veterinary Research” (październik 1992) oraz w literaturze rosyjskiej informują o przerażającym rozwoju wypadków. Donoszą one o pierwszym wykryciu w ludzkiej surowicy antyciała bydlęcego wirusa białkowego, osłabiającego układ immunologiczny. Oprócz tego wstrząsającego doniesienia inna relacja z Rosji informuje o obecności wirusa, spokrewnionego
z bydlęcym wirusem białaczki, u 5 z 89 kobiet chorych na chorobę piersi („Acta Virologica”, luty 1990). Implikacje takiego rozprzestrzeniania się są obecnie nieznane. Niemniej jednak bezpiecznym byłoby przypuszczenie, że jest mało prawdopodobne, aby te zwierzęce wirusy pozostały w świecie zwierzęcym.

PRZYPADKI RAKA - CZY SYTUACJA SIĘ POGARSZA ?

Niestety tak. Rak jajników - szczególnie złośliwy nowotwór - został skojarzony
z konsumpcją mleka przez pracowników Instytutu „Roswell Park Memorial”
w Buffalo, New York. Picie ponad jednej szklanki pełnego mleka dziennie zwiększało u kobiet trzykrotnie niebezpieczeństwo zachorowania w porównaniu z osobami niepijącymi mleka. Wspomniani naukowcy uważali też, że obniżenie zawartości tłuszczu w produktach mlecznych pomogłoby w zredukowaniu niebezpieczeństwa. Tego rodzaju związek został stwierdzony przez licznych badaczy.

W innym ważnym badaniu, przeprowadzonym w Harwardzkiej Szkole Medycznej, dokonano analizy danych z 27 krajów, głównie z okresu lat 70-tych. Ponownie została ujawniona istotna pozytywna korelacja pomiędzy rakiem jajników, a ilością konsumowanego mleka, przypadająca na jedną osobę. Badacze ci twierdzą,
że częściowo odpowiedzialny za to jest składnik cukru mlekowego, którego trawienie jest ułatwione poprzez trwale utrzymującą się zdolność trawienia laktozy (stała laktozowa) - przedstawienie problemu jest nieco odmienne, ale konkluzja ta sama.
O badaniu tym poinformowano w „The American Journal of Epidemiology” (listopad 1989).

Zauważono nawet związek spożywania mleka z występowaniem raka płuc. „The International Journal of Cancer” (15 kwiecień 1989) relacjonuje badania dotyczące nawyków spożywania napojów u 569 pacjentów chorych na raka płuc oraz 569 pracowników z Roswell Park Memorial Institute. Ryzyko zachorowania na raka płuc u osób pijących pełne mleko 3 lub więcej razy dziennie było dwukrotnie większe w porównaniu z osobami, które nigdy nie piły pełnego mleka.

Przez wiele lat obserwowaliśmy wskaźniki występowania raka płuc u Japończyków, którzy palą o wiele więcej papierosów aniżeli Amerykanie, czy Europejczycy,
ale o wiele rzadziej chorują na raka płuc. Naukowcy z tego obszaru badawczego twierdza, że różnicę powoduje ogólne spożycie tłuszczu.

Nie istnieje wiele sprawozdań, ukazujących związek pomiędzy spożyciem mleka,
a rakiem prostaty, jakkolwiek jedno jest bardzo interesujące. Pochodzi ono z Roswell Park Memorial Institute i można je znaleźć w przeglądzie „Cancer” (1989). Przeanalizowano dietę 371 pacjentów chorych na raka prostaty oraz dietę kontrolnej grupy porównawczej. Względny stopień zachorowalności u osób pijących
3 lub więcej szklanek mleka dziennie był o 2,49 razy większy, aniżeli u osób nigdy nie pijących pełnego mleka... Waga dowodu wydaje się potwierdzać hipotezę, że spożywanie tłuszczu zwierzęcego związane jest ze zwiększonym ryzykiem zachorowania na raka prostaty. Rak prostaty jest obecnie najpowszechniej wykrywanym u Amerykanów rodzajem raka i jest drugą co do ważności przyczyną zgonów, spowodowanych występowaniem raka.

JAKIE SĄ ZATEM KORZYŚCI ?

Czy dla dorosłego człowieka w ogóle istnieje jakikolwiek powód zdrowotny, aby pić krowie mleko ?

Według mnie trudno jest znaleźć chociaż jeden dobry powód poza przyzwyczajeniem. Jednak jeśli się uprzeć, mogłyby to być w najlepszym wypadku dwie przyczyny: mleko jest źródłem wapnia oraz jest źródłem aminokwasów (białek).

Przyjrzyjmy się najpierw sprawie wapnia. Dlaczego w ogóle niepokoimy się
o wapń? Oczywiście chcemy, aby budował on silne kości i ochraniał nas przed osteoporozą. Bez wątpienia w mleku znajduje się mnóstwo wapnia. Jednak czy jest to dobre źródło wapnia dla ludzi ? Sądzę, że nie. A oto uzasadnienie.
W rzeczywistości nadmierna ilość produktów mlecznych utrudnia absorpcję wapnia. Po drugie nadmiar dostarczanego przez mleko białka jest główną przyczyną problemu osteoporozy. Dr Hegsted z Anglii przez wiele lat pisał na temat geograficznego rozmieszczenia występowania osteoporozy. Uważa on, że mleko jest przyczyną osteoporozy.
A oto przedstawione poniżej uzasadnienia.

Liczne badania wykazały, że ilość przyjmowanego wapnia, a zwłaszcza uzupełniających dawek, nie ma jakiegokolwiek wpływu na rozwój osteoporozy. Najbardziej doniosły artykuł na ten temat pojawił się ostatnio w „The British Journal of Medicine” (Brytyjskim Dzienniku Medycyny), gdzie nie może sięgnąć długie ramię naszego (USA) przemysłu mleczarskiego. Inne badania, przeprowadzone w Stanach Zjednoczonych, faktycznie wykazały pogorszenie się równowagi wapniowej u kobiet po okresie klimakterium, które spożywały trzy szklanki mleka dziennie („The American Journal of Clinical Nutrition” 1985 - Amerykański Dziennik Odżywiania Klinicznego). Inną obserwacją, która może być pomocna w naszej analizie, jest fakt stwierdzenia nieobecności jakichkolwiek udokumentowanych niedoborów wapnia wśród ludzi żyjących na naturalnej diecie bez mleka.

Aby odnaleźć klucz do zagadki osteoporozy, nie patrz na wapń, spójrz na białko. Rozważ te dwie kontrastujące ze sobą grupy. Eskimosi posiadają wyjątkowo wysokie spożycie białka oszacowane na 25% ogólnej ilości kalorii. Mają oni również wysokie spożycie wapnia (2500 mg dziennie). W tej grupie spotyka się najbardziej dotkliwe przypadki osteoporozy na świecie. Drugą badaną grupą były plemiona Bantu z Afryki Południowej. Mają oni w swojej diecie 12% białka, głównie roślinnego oraz zaledwie 200 do 350 mg wapnia dziennie, (około połowa ilości spożywanej przez amerykańskie kobiety). Kobiety plemion Bantu prawie w ogóle nie mają osteoporozy, pomimo rodzenia sześciu lub więcej dzieci i karmienia ich piersią przez długi okres ! Czy kobiety afrykańskie, emigrujące do Stanów Zjednoczonych chorują na osteoporozę ? Odpowiedź na to pytanie brzmi - tak, jednak nie tak często jak kobiety białej rasy albo Azjatki. Tak więc istnieje różnica genetyczna, która może być modyfikowana przez dietę.

Pojawia się oczywiste pytanie :”Gdzie zatem można znaleźć potrzebny nam wapń?”. Odpowiedź brzmi: „Dokładnie tam, gdzie znajdują go krowy, w zielonych roślinach, które rosną w ziemi, głównie w warzywach liściastych”. Ostatecznie słonie
i nosorożce rozwijają swoje olbrzymie kości po okresie karmienia piersią, jedząc zielone rośliny liściaste - tak samo zresztą jak konie. Wydaje się, że wszystkie ziemskie ssaki są zdrowe, jeśli żyją w harmonii ze swoim programem genetycznym
i odżywiają się naturalnym pożywieniem. Jedynie wśród ludzi żyjących
w nadmiernym dostatku szerzy się w sposób nieopanowany osteoporoza.

Jeśli odniesienia do zwierząt nie przekonują cię, pomyśl o kilku miliardach ludzi na tej ziemi, którzy nigdy nie widzieli krowiego mleka. Czy sądzisz, że osteoporoza byłaby rozpowszechniona w tej ogromnej grupie? Zasugerowaliby to zwolennicy spożywania produktów mlecznych ale prawda jest dokładnie przeciwna. Otóż ludzie nie spożywający produktów nabiałowych zapadają na tę chorobę o wiele rzadziej, aniżeli ludzie z krajów, w których są one powszechnie konsumowane.

PROTEINOWY MIT

Z pewnością pamiętamy, kiedy byliśmy dziećmi, jak wszyscy dorośli mówili nam: „upewnij się czy zjadasz dużo dobrego białka”. Kiedy byłem młody, białko było żywieniowym „super produktem”. Oczywiście mleko idealnie pasuje do tego określenia.

Jeśli chodzi o białko, to pamiętajmy o tym, że mleko jest rzeczywiście jego bogatym źródłem - „płynnym mięsem”.
Jednakże nie jest to wcale tym, czego potrzebujemy. W istocie jest to źródło kłopotów. Prawie wszyscy Amerykanie zjadają za dużo protein.

W zakresie tej informacji zdaję się na najbardziej miarodajne źródło, jakie jest mi znane. Jest to ostatnia edycja broszury „Recommended Dietary Allowances” styczeń 1992 (Zalecane Racje Dietetyczne), opracowanej przez National Research Council (Narodową Radę Badań). Dla ciekawości podam, że aktualnym redaktorem tego ważnego opracowania jest dr Richard Havel z Uniwersytetu Kalifornia w San Francisco. Należy najpierw podkreślić, że zalecana ilość białka była obniżana
w kolejnych edycjach tego wydawnictwa. Aktualnym zaleceniem dla osób dorosłych w wieku 19 - 51 lat jest 0,75 g /kg /dzień. Jest to zaledwie 45 gram dziennie
dla osoby dorosłej o wadze 60 kg. Powinieneś także wiedzieć, że WHO (Światowa Organizacja Zdrowia) oszacowała dzienne zapotrzebowanie na białko dla osoby dorosłej na 6 g/kg. Wszystkie obliczenia zalecanych racji dietetycznych są dokonywane z dużą tolerancją bezpieczeństwa na wypadek, gdybyś był typem osoby, która chce zjeść trochę więcej „na wszelki wypadek”.

Otóż 45 gram dziennie jest drobną ilością białka. Rozważ również to, że spożywane białko nie musi być białkiem zwierzęcym. Białko roślinne w praktyce jest równie dobre, nie zawiera cholesterolu, natomiast tłuszcz roślinny jest o wiele mniej nasycony. Nie daj się wprowadzić w błąd przez staroświeckie przekonania, że białka roślinne muszą być starannie zrównoważone, aby uniknąć niedoborów. Nie jest to uzasadniona obawa. Prawie wszyscy Amerykanie, Kanadyjczycy, Brytyjczycy
i Europejczycy znajdują się zatem w stanie nadmiernego obciążenia białkiem. Stan taki, jeśli jest utrzymywany latami, ma poważne następstwa. Jest to wcześniej omawiana osteoporoza, jak również arterioskleroza oraz uszkodzenie nerek. Istnieje niewątpliwy dowód na to, że złośliwy charakter pewnych chorób, głównie chorób okrężnicy i odbytu, jest związany z nadmiernym spożyciem mięsa. Barry Brenner był pierwszym, który w pełni wykazał niebezpieczeństwa nadmiaru protein dla układu moczowego. Znane wszystkim są niebezpieczeństwa związane z nadmiarem tłuszczu i cholesterolu. Na zakończenie powinieneś wiedzieć, że porównując mleko ludzkie z mlekiem innych ssaków należy stwierdzić, że zawiera ona najniższą ilość białka (0,9%)

CZY SĄ TO JUŻ WSZYSTKIE ZMARTWIENIA ?

Przepraszam, jest ich więcej. Nie zapomnijmy o cukrze mlekowym. Jest to podstawowy mleczny węglowodan. Wydaje się, że natura dostarcza noworodkom enzymatyczne wyposażenie niezbędne do metabolizmu cukru mlekowego, lecz zdolność ta często wygasa w wieku 4 lub 5 lat.

Na czym polega problem z laktozą, czy też inaczej cukrem mlekowym ? Wydaje się, że ten dwucukier jest zbyt duży, aby mógł być wchłonięty do krwi bez uprzedniego rozłożenia go na monosacharydy, mianowicie na galaktozę i glukozę. Wymaga to enzymu laktazy oraz innych enzymów, aby rozbić galaktozę na glukozę.

Zastanówmy się nad tym przez chwilę. Natura obdarza nas zdolnością metabolizmu laktozy przez kilka lat, a następnie wyłącza mechanizm. Czy Matka Natura próbuje nam dać coś do zrozumienia ? Bezspornie wszystkie niemowlęta muszą pić mleko. Fakt, że tak wiele osób dorosłych nie może pić mleka, wydaje się być związany
z tendencją natury do porzucania mechanizmów, które nie są potrzebne. Przynajmniej połowa dorosłych ludzi na świecie nie toleruje laktozy. Sytuacja taka nie istniała do momentu względnie niedawnego wprowadzenia stad mlecznych
i przyswojenia sobie zdolności „pożyczania” mleka od innej grupy ssaków,
kiedy to korzyść przetrwania ochronnej laktazy (enzymu, który pozwala nam trawić laktozę) stała się oczywista. Jednak dlaczego picie krowiego mleka ma być korzystne? Mimo wszystko większość ludzi, w historii świata, je piła. Dlaczego tak się stało, że ludzie rasy białej zachowali tę zdolność, podczas gdy u ludzi pozostałych ras wystąpiła skłonność do jej utraty.

Niektórzy badacze ewolucji uważają, że biała skóra jest dość niedawną innowacją, być może mającą nie więcej niż 20.000 lub 30.000 lat. Wyraźnie dotyczy to migracji pierwotnego człowieka w kierunku północnym do zimnych, stosunkowo słabo nasłonecznionych obszarów, gdzie trzeba było używać odzieży i futer. Cera jasna pozwala na łatwiejszą produkcję witaminy D pod wpływem promieni słonecznych, aniżeli cera ciemna. Niemniej jednak, kiedy na działanie promieni słonecznych była wystawiona tylko twarz, ta niewielka powierzchnia jasnej cery nie wystarczała, aby zsyntetyzować witaminę D pod wpływem światła słonecznego. Jeśli trudno dostępne były źródła dietetyczne i słoneczne, pozwoliło to przetrwać jedynie ludziom, którzy mogli trawić mleko. Wydaje się to być jedynym logicznym wyjaśnieniem dla sytuacji ludzi o jasnej karnacji, posiadających w znacznym stopniu zdolność tolerancji laktozy w porównaniu z ludźmi o ciemnym kolorze skóry.

W jakich proporcjach rozkłada się to zjawisko ? Wśród pewnych grup rasowych, takich jak czarnoskórzy, stopień nietolerancji laktozy w odniesieniu do osób dorosłych dochodzi do 90%. Wśród ludzi rasy białej 20 do 40% nie toleruje laktozy. Rasy orientalne znajdują się pomiędzy tymi dwoma grupami. Rezultatami obfitego spożycia mleka u nich są: biegunka, gazy, zaburzenia jelitowe. Większość amerykańskich Indian w ogóle nie toleruje mleka. Przemysł mleczarski przyznaje, że nietolerancja laktozy szerzy jelitowe spustoszenie aż u 50 milionów Amerykanów. Powstał więc przemysł „nietolerowanej laktozy”, który w roku 1992 miał obroty w wysokości 117 milionów dolarów („Time”, 17 maj 1993).

A co zrobić, kiedy nasz organizm nie toleruje laktozy, a my mocno łakniemy produktów mlecznych ? Czy wszystko jest stracone ? Wcale nie. Wydaje się, że laktoza jest trawiona w dużym stopniu przez bakterie i będziemy mogli cieszyć się smakiem swojego ulubionego sera pomimo nietolerancji laktozy. Podobny pod tym względem jest jogurt. Na zakończenie nadmienię, że - nigdy bym sobie tego nawet nie wymarzył - genetycy chcą połączyć geny, aby zmienić skład mleka („The American Journal of Clinical Nutrition” 1993 - Amerykański Dziennik Żywienia Klinicznego).

Można byłoby również dowodzić, że mleko jest całkowicie pozbawione zawartości włókna i że nawykowe spożywanie będzie wytwarzać skłonności do obstrukcji
oraz zaburzeń jelitowych.

Związek spożywania mleka z anemią i utajonym krwawieniem jelit u niemowląt jest znany wszystkim lekarzom. Dzieje się tak głównie z powodu braku żelaza w mleku oraz drażniącego działania mleka na błonę śluzową. Literatura pediatryczna obfituje
w artykuły opisujące przypadki chorób jelitowych, krwawień jak również kolek, biegunek i wymiotów u dzieci uczulonych na krowie mleko.
Anemia występuje u nich ze zdwojoną siłą zarówno poprzez utratę krwi i żelaza, jak również na skutek niedoboru żelaza w krowim mleku. Mleko jest również główną przyczyną alergii wieku dziecięcego.

MLEKO ODTŁUSZCZONE

Jeszcze jeden temat: kwestia mleka odtłuszczonego. Powszechnym pytaniem jest: „Czyżby mleko odtłuszczone nie było dobre ?”. Odpowiedź na to pytanie brzmi: mleko odtłuszczone wcale dobrym nie jest. Określenie „odtłuszczone” jest określeniem marketingowym, stosowanym w celu wprowadzenia w błąd społeczeństwa. Mleko odtłuszczone zawiera od 24 do 32% tłuszczu jako kalorie ! Liczba 2% jest również zwodnicza. Odnosi się ona do wagi. Nie mówi się o tym, że wagowo mleko jest w 87% wodą.

„No dobrze, człowieku psujący całą przyjemność, z pewnością będziesz musiał zaaprobować mleko całkowicie pozbawione tłuszczu !” Słyszę to dość często. ( Inną stałą troską jest:„Cóż zatem dodajesz do swojej mieszanki zbożowej na śniadanie ? ).
To prawda, w takim mleku jest mało tłuszczu lub nie ma go w ogóle, lecz pojawia się wtedy przeciążenie białkiem i laktozą. Jeżeli jest coś, czego nie potrzebujemy dodawać, to jest to jeszcze jeden cukier - laktoza, składająca się z galaktozy i glukozy. Na dodatek miliony Amerykanów nie tolerują laktozy. Co się tyczy białka, tak jak zostało wcześniej przedstawione, to żyjemy w społeczeństwie, które rutynowo przyjmuje o wiele więcej białka, aniżeli jest to potrzebne. Stanowi to obciążenie dla naszego ciała, a zwłaszcza dla nerek i jest jedną z ważniejszych przyczyn osteoporozy.
Co do suchej mieszanki zbożowej, to zasugerowałbym mleko sojowe, mleko ryżowe lub migdałowe, jako zdrowy środek zastępczy zamiast mleka krowiego.

STRESZCZENIE

Moim zdaniem istnieje tylko jeden ważny powód, aby pić mleko lub spożywać produkty mleczne. Robimy to tylko dlatego, że tego chcemy. Dlatego, że to lubimy
i że stało się to częścią naszej kultury. Dlatego, że przyzwyczailiśmy się do jego smaku i wyglądu. Dlatego, że lubimy je przełykać. Dlatego, że nasi rodzice robili dla nas, co tylko mogli i dostarczali mleko od naszych najwcześniejszych lat. Nauczyli nas, żeby je lubić.

Wtedy najlepszym sposobem dostarczania produktów mlecznych były...LODY! Słyszałem w jaki sposób to określano: „...umarłbym dla nich”.

Miałem pacjenta, który dokładnie tak postępował. Nie posiadał on rzucających się w oczy złych nawyków. Nie palił ani nie pił, nie jadł mięsa, jego dieta i styl życia w prawie doskonały sposób sprzyjały zdrowiu, lecz on miał jedną pasję. Nie trudno zgadnąć, uwielbiał zjadać ogromne ilości lodów. Pół kwarty ( 0,47 l ) było dla niego dzienną minimalną porcją. Często zjadał on całą kwartę ( 0,94 l ) i oczywiście do tego również ciastka i inne wyroby cukiernicze. Dobre lody są ostatecznie tego warte. Wydawało się, że był dobrego zdrowia, pomimo przypuszczalnych „chorób wieku średniego”, kiedy to dostał wyniszczającego ataku, który pozostawił go w stanie paraliżu, nieszczęśliwym i bezradnym. Miał on jeszcze kilka dodatkowych ataków; zmarł kilka lat później, do końca już nie opuszczając szpitala lub oddziału rehabilitacji. Czy był stary? Nie sądzę. Miał trochę ponad pięćdziesiątkę.

Nie pijmy więc mleka dla zdrowia. Jestem przekonany, że w świetle dowodów naukowych nie jest ono dobre dla organizmu. Spożywanie mleka zmniejszy tylko wartość odżywczą naszej diety oraz odporność. Większość ludzi na tej planecie żyje bardzo zdrowo bez krowiego mleka. Także i my możemy.

Będzie trudno o zmianę. Od dzieciństwa zostaliśmy uwarunkowani do myślenia
o mleku jako o „najdoskonalszym naturalnym pożywieniu”.
Gwarantuję jednak, że zmiana myślenia będzie bezpieczna, polepszy nasze zdrowie
i nie będzie nic kosztowała. Co mamy do stracenia ?

Doktor medycyny Julian Whitaker jest założycielem oraz wydawcą najpoczytniejszego przeglądu aktualności z dziedziny zdrowia, zatytułowanego „Zdrowie i uzdrawianie”. W tym miesiącu jego tematem przewodnim jest mleko oraz Komisja Edukacji ds. Mleczarstwa. Poniżej przedstawione są pierwsze cztery strony z przeglądu aktualności dr. Whitaker’a. Serdecznie polecam ci jego prenumeratę.

MLEKO JEST „WYMIONOWYM” NONSENSEM

Czy krowie mleko jest odpowiednim pożywieniem dla istot ludzkich. Odpowiedź „ludu” brzmi : „oczywiście”, lecz odpowiedź „osoby” brzmi : „nie, nie jest ono dobre dla istot ludzkich”. Krowie mleko przeznaczone jest dla cieląt i stanowi specyficzne pożywienie tego gatunku. Picie mleka krów nie jest bardziej właściwe, aniżeli picie mleka innych ssaków. Czynimy to dlatego, ponieważ zawsze tak czyniliśmy. Jest to ludzkim wymysłem, a przy bliższym zbadaniu przekonasz się,
że wszystkie nasze wierzenia, dotyczące mleka są „wymionowym” nonsensem.

MLECZNY MIT NR 1: MLEKO POMAGA W BUDOWANIU MOCNYCH KOŚCI

Amerykańscy rodzice przekazują ten mit swoim dzieciom, a wprowadzeni

CD...

MLECZNY MIT NR 1: MLEKO POMAGA W BUDOWANIU MOCNYCH KOŚCI

Amerykańscy rodzice przekazują ten mit swoim dzieciom, a wprowadzeni w błąd specjaliści żywienia popierają go. W rzeczywistości mleko i inne produkty mleczne osłabiają kości
i przyspieszają osteoporozę. Tak jest faktycznie, konsumpcja mleka wywołuje dokładnie taki stan, o którym głosi się, że można jemu zapobiec właśnie poprzez konsumpcję mleka.

Tak, jak będę to wyjaśniał szczegółowo w kolejnej relacji, osteoporoza jest wynikiem utraty wapnia, jego niewystarczającego spożycia. Natomiast produkty mleczne, z powodu swojej wysokiej zawartości białka, przyczyniają się do utraty wapnia. W badaniach, przedstawiających zakres występowania osteoporozy, stwierdzono, że duża konsumpcja produktów mlecznych jest związana z wysokim wskaźnikiem zachorowalności na osteoporozę. Jeżeli chcesz mieć mocne kości, nie pij mleka.

MLECZNY MIT NR 2: MLEKO JEST PODSTAWOWYM NAPOJEM ZDROWOTNYM

Mniemanie, że mleko służy twojemu zdrowiu, jest ponownie „wymionowym” nonsensem. Podczas gdy spożywanie owoców, warzyw oraz pełnego zboża zostało udokumentowane jako obniżające ryzyko ataku serca, pojawiania się wysokiego ciśnienia krwi oraz zachorowania na raka, szeroko głoszone korzyści zdrowotne konsumpcji produktów mlecznych są w najlepszym razie wątpliwe. W istocie produkty mleczne są najbardziej prawdopodobną przyczyną osteoporozy, choroby serca, otyłości, raka, alergii i cukrzycy. Produkty mleczne są wszystkim, tylko nie zdrowym pożywieniem.

Związek picia mleka oraz spożywania produktów mlecznych z chorobą serca jest szczególnie silny. Podczas gdy zawsze było wiadomo, że produkty mleczne o wysokiej zawartości tłuszczu, takie jak pełne mleko i ser, są istotnym czynnikiem, przyczyniającym się do wysokiego poziomu cholesterolu oraz choroby serca, dr Wiliam B. Grant przedstawia coraz bardziej przekonywujący dowód na to, że mleko pozbawione tłuszczu jest także głównym czynnikiem, doprowadzającym do choroby serca. W jednym ze swoich artykułów, który ukazał się w przeglądzie „Alternative Medicine Review”, dr Grant zaznacza, że mleko pozbawione tłuszczu, zawierające znaczną ilość białka, ma bardzo niską zawartość witamin z grupy B. Metabolizm tej ilości białka, przy braku wystarczającej ilości witamin z grupy B, przyczynia się do tworzenia homocysteiny, wyznacznika choroby serca.

MLECZNY MIT NR 3: MLEKO JEST NIEZBĘDNE DLA ROZWIJAJĄCYCH SIĘ DZIECI

Czyżby ? Oto są trzy powody, dla których nie powinno się podawać dzieciom mleka.
Po pierwsze mleko jest główną przyczyną niedoboru żelaza u dzieci, prowadzącego do anemii.
W rzeczywistości Amerykańska Akademia Pediatrii odradza podawanie mleka dzieciom przed ukończeniem pierwszego roku życia. Po drugie, zostało wykazane, że konsumpcja mleka w okresie dzieciństwa przyczynia się do powstawania cukrzycy typu I. Pewne białka mleka przypominają molekuły komórek beta trzustki, które wydzielają insulinę. W niektórych wypadkach system immunologiczny wytwarza antyciała na białko mleka, które pomyłkowo atakują i niszczą komórki beta.

Po trzecie, wśród dzieci bardzo powszechne są uczulenia na mleko, powodujące problemy z zatokami, biegunkę, zaparcie. Są one główną przyczyną chronicznych infekcji ucha, które trapią ok. 40% wszystkich dzieci w wieku do lat sześciu. Alergie na mleko wiążą się również z problemami zachowania u dzieci oraz niepokojącym wzrostem liczby zachorowań na astmę wieku dziecięcego. Alergie na mleko są równie powszechne u dorosłych i wywołują one podobne symptomy. Nawet tak czcigodny autorytet w sprawach związanych z dziećmi, jak nieżyjący już
dr Benjamin Spock, w ostatnich latach swego życia zmienił zalecenia i odradził podawanie mleka dzieciom.

MLECZNY MIT NR 4: MLEKO JEST CZYSTE I ZDROWE

Tak, jakby mleko nie było już dostatecznie złym produktem, chemiczny gigant „Monsanto Company” oraz FDA (Ministerstwo Zarządzania Lekami i Żywnością) przyczyniły się do tego,
że stało się ono jeszcze gorsze. W roku 1994 FDA zatwierdziło wprowadzenie do użytku związku rbST ( rekombinowanej bydlęcej somatotropiny ), hormonu wytworzonego przy wykorzystaniu inżynierii genetycznej, który zwiększa u krów produkcję mleka o 10 - 20%. Mleko pochodzące
od krów, którym podano hormon rbST , zawiera podwyższony poziom podobnego do insuliny czynnika wzrostu IGF-I, jednego z najsilniej działających czynników wzrostu, jakie kiedykolwiek rozpoznano.

IGF-I występuje w stanie naturalnym zarówno u krów, jak i u ludzi i trafem natury jest on u tych dwóch gatunków identyczny. Co prawda IGF-I nie powoduje raka, lecz w wyraźny sposób stymuluje jego rozwój. Ostatnie badania wykazały siedmiokrotny wzrost ryzyka zachorowania
na raka piersi u kobiet z najwyższym poziomem IGF - I oraz czterokrotny wzrost ryzyka zachorowania na raka prostaty u mężczyzn z najwyższym poziomem IGF-I.
Związek rbST nie tylko podnosi stopień narażenia na działanie czynników wzrostu, zwiększa on także występowanie zapaleń krowich wymion. Zatem krowom, które były poddawane działaniu hormonu rbST, podaje się więcej antybiotyków i stąd też ich mleko zawiera większą ilość tych leków, jak również komórek ropnych i bakteryjnych, pochodzących z zakażonych wymion.

W swojej ostatniej książce „Mleko - śmiertelna trucizna” ( Argus Publishing, Inc. Englewood Cliffs, NJ, 1998 ) wytrwały, dociekliwy dziennikarz Robert Cohen opisuje poziom korupcji pomiędzy „Monsanto Company”, Ministerstwem Zarządzania Lekami i Żywnością (FDA) oraz Ministerstwem Rolnictwa, co według mnie daje podstawę do rozpoczęcia formalnego dochodzenia
oraz wytoczenia procesu kilku związanym z tą sprawą osobom. Książka ta zawiera udokumentowane wyjaśnienia okoliczności, w których sfałszowano dane oraz przedstawiono zmyślone badania. Pokazuje ona również jak środowisko naukowe oraz społeczeństwo zostały wprowadzone w błąd odnośnie hormonu rbST, skutków oddziaływania jego na nasze zdrowie oraz ilości tego hormonu znajdującego się w mleku. Ludzie, trudno będzie wam w to uwierzyć. Robert Cohen podaje nazwiska, daty oraz popiera liczby dokumentami, które stanowią niezbity dowód.

Tak, jak można było się tego spodziewać, gra prowadzona przez ludzi zarządzających Monsanto jest brutalna. Na przykład na Florydzie wywarli oni presję na stację telewizyjną „FOX”, która z kolei zwolniła z pracy dwóch nagrodzonych dziennikarzy z ponad dwudziestoletnim doświadczeniem, za podjęcie próby zrelacjonowania ciemnej strony bydlęcego hormonu wzrostu. Niedawno ci dwaj dziennikarze zaskarżyli sieć telewizyjną do sądu. „Monsanto” mocno zaatakowało tych, którzy zwyczajnie domagają się oznakowania jego punktów mlecznych etykietą z napisem : „nie zawiera hormonów”. Cała ta sprawa jest oburzająca. Nie powinno nas to zdziwić, że cała Europa oraz Kanada publicznie zakazały stosowania tego hormonu, a my jesteśmy jedynym z głównych, uprzemysłowionych krajów, który go stosuje.
Aby otrzymać egzemplarz biuletynu „Sun Coast Eco” z czerwca/lipca 1998, w którym zrelacjonowana jest ta sprawa, należy wysłać czek na sumę 3 dolarów do „Sun Coast Eco Report”, P.o. Box 35500, Sarasota, Fl, 34278. Jeśli mamy dostęp do Internetu, znajdziemy więcej informacji odnośnie procesu pod kodem: www.fox BGHsuit. com.

ZALECENIA DLA OGRANICZENIA SPOŻYCIA PRODUKTÓW MLECZNYCH

1. Przede wszystkim całkowicie zaprzestać picia mleka. Płynne mleko jest najprawdopodobniej najbardziej skoncentrowanym, łatwo absorbującym źródłem hormonów wzrostu. Do mieszanek zbożowych lub gotowania można stosować zamiennie mleko sojowe lub ryżowe.

4. Wszystkie produkty mleczne spożywać z umiarkowaniem i ostrożnością, aby uniknąć produktów pochodzących od krów poddanych działaniu hormonu.

7. W celu otrzymania listy badań na które powołujemy się w niniejszym artykule, prosimy o przesłanie zaadresowanej koperty zwrotnej i znaczka pocztowego
na adres : CF/Phillips Publishing, 7811 Montrose Road, Potomac, MD 20854.

8. Przed kilkoma miesiącami przyłączyłem się do Roberta Cohena jako członek Zarządu jego nowo utworzonej Rady Edukacyjnej Mleczarstwa. W celu otrzymania dalszych informacji na temat zagrożeń związanych z produktami mleczarskimi zdecydowanie zalecam przeczytanie książki R. Cohena, udostępnionej przez Radę Edukacyjną Mleczarstwa, 1-888-NOTMILK (888-668-6455).

Powyższy tekst przedstawia połowę streszczenia, zamieszczonego
w październikowym numerze „Health & Healing”. Dr Whitaker poświęca ten numer swojego przeglądu tematom związanym z osteoporozą oraz chorobą serca. Chciałbym zacytować jedynie część komentarza dr. Whitakera, dotyczącego choroby kości.

„W ciągu życia zaledwie dwóch pokoleń wskaźnik złamań kości biodrowej
w Stanach Zjednoczonych zwiększył się czterokrotnie i jest on obecnie jednym
z najwyższych wskaźników na świecie. Amerykanie znajdują się także prawie
na samym szczycie wykresu konsumpcji produktów mlecznych.
Czy ktokolwiek mógłby mi powiedzieć, dlaczego uporczywie wmawiamy naszym dzieciom, że pożywienie mleczne wzmacnia ich kości?
Nadmierne spożycie białka - pochodzącego nie tylko z mleka, ale także białka zwierzęcego, pochodzącego z innych źródeł - zwiększa zapotrzebowanie na wapń
w celu zneutralizowania produktów kwaśnego rozkładu białka, niszcząc kości
w trakcie tego procesu. Dieta wysokobiałkowa, stosowana w ciągu całego życia, doprowadza zwykle do wytrawienia kości. Dieta wegetariańska o niskiej zawartości białka powoduje znacznie wyższą gęstość mineralną kości.
Tak więc pierwszym i najważniejszym krokiem w kierunku zmiany sposobu odżywiania jest spożywanie mniejszej ilości białka. Oznacza to zazwyczaj zredukowanie ilości wypijanego mleka.... Pomimo że produkty mleczne zawierają wapń, bardzo mała jego ilość pozostaje w kościach - zamiast tego wapń zostaje zużyty do neutralizacji kwasowości, spowodowanej przez białko mleczne”.

Aby ludzie mogli zrozumieć, co rzeczywiście pomaga w zwalczaniu osteoporozy, istotne jest stwierdzenie, że mleko jest pod tym względem bezużyteczne. Mleko
nie zastąpi ćwiczeń fizycznych, unikania spożywania białek zwierzęcych i sodu
oraz innych czynników obniżających zawartość wapnia w organizmie - jak twierdzi
dr Neal D. Barnard, prezes PCRM.
„Innym znakomitym źródłem wapnia jest sok pomarańczowy wzbogacony w wapń, warzywa zielonolistne i strączkowe oraz suplementy wapniowe” - stwierdza
dr Patricia Bertron, dyrektor ds. żywienia w PCRM.

Melasa jest bardzo bogata w wapń, zawiera ona ponad dwadzieścia razy tyle wapnia,
co doskonałe, naturalne pożywienie - mleko ludzkie.

Badania, opublikowane w grudniu 1994, w „The American Journal of Clinical Nutrition” ujawniły, że rozmiar szkieletu oraz masa kości są zaprogramowane genetycznie. Optymalny rozmiar szkieletu człowieka zostaje osiągnięty poprzez spożywanie w okresie młodzieńczym odpowiedniej ilości wapnia. Niemniej jednak nadmiar wapnia wpływa na masę kości. Po wprowadzeniu wapnia do organizmu, jego nadmiar jest wydalany wraz z moczem lub pochłonięty przez nerki, tętnice
oraz wątrobę. Taki nadmiar wapnia może wyrządzić duże szkody. Ubytek masy szkieletowej, związany z osteoporozą u kobiet, jest spowodowany głównie przez uzależnione od wieku zmniejszenie hormonalnego wydzielania steroidów przez jajniki. Podczas gdy spożywanie optymalnej ilości wapnia w wieku dziecięcym i dojrzewania jest ważne dla osiągnięcia właściwej gęstości kości, konsumpcja wapnia w wieku dorosłym ma małe znaczenie.

---------------------------------------------------------------------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------------------------------

Mleczne mity - VIVA! oraz Vegetarian & Vegan Fundation UK

Czy spożywanie mleka i produktów z niego uzyskiwanych jest rzeczywiście tak dobre dla nas i naszego zdrowia, jak przedstawiane jest to od wielu lat?
Zapoznajcie się z artykułem przygotowanym przez zespół angielskiej Vivy! i poznajcie fakty...nie mity.

Zdrowie bez mleka?

Czy mleko naprawdę jest zdrowe? Coraz więcej badań neguje przestarzały pogląd, że mleko krowie jest najlepszym źródłem wapnia, oraz wskazuje, że spożywanie produktów mlecznych powoduje więcej szkody niż pożytku.

Czym jest wapń?

Wapń jest miękkim szaro metalicznym pierwiastkiem, piątym biorąc pod uwagę częstotliwość występowania na Ziemi. Jest składnikiem skał wapiennych, kredy i marmuru.

Dlaczego potrzebujemy wapnia?

Ten minerał jest ważnym elementem zapewniającym zdrowie i wytrzymałość kośćca; około 99% wapnia w organiźmie ludzkim znajduje się w kościach i w zębach, pozostały jeden procent odpowiada za skurcze mięsni, pracę serca, krążenie krwi i funkcjonowanie systemu nerwowego.

Jakie jest nasze zapotrzebowanie na wapń?

Oficjalna dzienna dawka wapnia dla dorosłych między 19 a 50 rokiem życia wynosi 700 miligramów.
( Wynik badań podawany przez Ministerstwo Zdrowia Wielkiej Brytanii, (RNI Reference Nutricient Intake))

Jakie produkty zawierają wapń?

Mleko i produkty mleczne zawierają wapń, ale produkty roślinne stanowią dużo zdrowsze źródło tego pierwiastka. Dobrym źródłem wapnia pochodzenia roślinnego są zielone warzywa liściaste takie jak brokuły, kapusta włoska, zielony groszek, kapusta, nać pietruszki. Bogate w wapń są także suszone owoce takie jak figi i morele, orzechy, w szczególności migdały i orzechy brazylijskie oraz różne nasiona, w tym sezam oraz Tahini (pasta z ziaren sezamu). Dobrym źródłem wapnia są ponadto strączkowe – groch, fasola, soczewica oraz niektóre gatunki tofu (ser z ziaren soi).

Ile wapnia zawierają te produkty?

Poniższa tabela przedstawia zawartość wapnia w różnych, bogatych w wapno produktach roślinnych.

Produkt (ilość, porcja) Wapń (w miligramach)

Tofu - ser z mleka sojowego (opakowanie 250g) 500
Nasiona sezamu (25g – mała garść) 168
Nasiona słonecznika (25g – mała garść) 28
Brokuły (80g – porcja, gotowane w nie solonej wodzie) 32
Kapusta włoska (80g – porcja, gotowane w nie solonej wodzie) 120
Migdały (30g – mała garść) 72
Orzechy brazylijskie (30g – mała garść) 87
Mleko sojowe Apro (200ml, szklanka) 240
Suszone figi (4-6 owoców) 250
Tahini - pasta z sezamu (10g – dwie łyżeczki) 68

Mleko jest naturalnym pożywieniem… czy rzeczywiście?

Wszystkie ssaki, do moment osiągnięcia stanu pozwalającego na odstawienie od piersi, piją mleko swoich matek. W przeciwieństwie jednak do innych ssaków, ludzie piją mleko przez całe życie, co więcej piją mleko wytworzone przez samice innych gatunków. Należy przytoczyć oczywisty, ale często pomijany fakt – krowie mleko zawiera taką ilość wapnia, która umożliwia osiągnięcie dojrzałości fizycznej cielęcia w czasie krótszym niż rok. Dlatego właśnie mleko krowie zawiera cztery razy więcej wapnia niż mleko kobiece. Niemowlęta nie potrzebują aż tak dużych ilości wapnia, w konsekwencji wysoka zawartość tego minerału w podawanym im mleku krowim powoduje odkładanie się nadmiaru wapnia w ich nerkach. Z tego powodu zaleca się, aby dzieci nie piły mleka „prosto od krowy” w pierwszym roku życia.

Czy dla dzieci mleko jest niezbędnym źródłem wapnia?

Nie, dzieci potrzebują ruchu i zdrowej diety opartej na produktach roślinnych. Ostatnie badania na temat wpływu spożywania nabiału na kondycję kości (Lanou i In., Pediatrics 2005) wskazują, że zwiększone spożycie produktów mlecznych przez dzieci i młodzież ma bardzo ograniczony wpływ na zdrowie ich kości. W wyniku powyższych badań stwierdzono, że kluczowym czynnikiem mającym wpływ na zdrowie i kondycję kośćca są regularne ćwiczenia fizyczne połączone z dbałością o zdrową dietę i styl życia. Zdrowe odżywianie z kolei oznacza dietę bogatą w świeże warzywa i owoce, ograniczenie spożycia kofeiny, oraz wyeliminowanie z diety alkoholu i papierosów.

Czy większość wapnia pobieramy z mleka?

Nie, mniej niż połowa (43%) wapnia w przeciętnej diecie pochodzi z mleka i nabiału ( Na podstawie badań FORD STANDARDS AGENCY’S NATIONAL DIET AND NUTRITION SURVEY, przeprowadzonych w Wielkiej Brytanii w 2004 r) . Pomimo ogólnie panującego przekonania o tym, że mleko jest najlepszym źródłem wapnia, dane wskazują na to, że duża część wapnia w naszej diecie pochodzi z innych źródeł niż produkty nabiałowe. Wyniki te nie są zbyt zaskakujące, jako, że większość ludzi (około 70%) dostarcza organizmowi wapń pochodzącą z produktów roślinnych, a nie z nabiału i mleka.
Co to jest nietolorancja laktozy?
Nietolerancja laktozy to niemożność przetrawienia laktozy, czyli cukru mlekowego przez organizm. Aby cukier z laktozy mógł być przetrawiony musi on zostać rozłożony w jelitach przez enzym zwany laktazą na dwa cukry proste – glukozę i galaktozę. Większość niemowląt wytwarza laktazę w okresie karmienia piersią, ale ich organizm przestaje produkować laktazę w momencie odstawienia od piersi (w pierwszym lub w drugim roku życia). Fakt, że organizm ludzki przestaje produkować laktazę po okresie karmienia jest oczywistym dowodem na to, że mleko nie jest naturalnym pożywieniem dla człowieka. Nietolerancja laktozy występuje u 90-100% Azjatów, 65-70 % Afrykańczyków i u około 10% mieszkańców Kaukazu. Objawy nietolerancji laktozy to mdłości, skurcze, wzdęcia i biegunki. Cierpiący na nietolerancję laktozy powinni unikać wszystkich produktów nabiałowych.

Co powoduje alergię na mleko?

Uczulenie na mleko występuje, kiedy system odpornościowy organizmu traktuje białko zawarte w mleku jako groźną substancję obcą i rozpoczyna atak. Objawy alergii są zazwyczaj bardziej dotkliwe od skutków nietolerancji laktozy, najczęstszym jest nadprodukcja śluzu, skutkująca katarem i zatykaniem uszu. Do poważniejszym symptomów należą: egzema, kolka, biegunka, ostry kaszel i wymioty. Białko mleka (casein, z pol. kazeina) jest trudne do uniknięcia, ponieważ występuje w wielu produktach żywieniowych takich jak chleb, płatki kukurydziane, zupy w proszku, margaryna, sosy sałatkowe, słodycze i ciasta w proszku.

Czy istnieje związek pomiędzy mlekiem krowim a cukrzycą?

Podawanie mleka krowiego w pierwszych miesiącach życia, może prowadzić do reakcji obronnej układu odpornościowego, a w konsekwencji, u niektórych dzieci, do skazy białkowej typu I. Reakcja obronna układu odpornościowego polega na reakcji systemu na pewne substancje (tj. insulina u krów albo białko zwane casein zawarte mleku krowim). Podobieństwo strukturalne pomiędzy tymi substancjami a komórkami beta odpowiedzialnymi za produkcję insuliny w trzustce powoduje zmylenie systemu odpornościowego, który zaczyna zwalczać komórki trzustki. Ogranicza to możliwości produkcji insuliny i może prowadzić do cukrzycy. Nie podawanie mleka dzieciom w pierwszych miesiącach życia może znacznie obniżyć ryzyko zachorowań na cukrzyce typu I u niektórych dzieci.

Jak łatwo jest przyswajalny wapń?

Wapń zawarty w nabiale jest trudniej przyswajalny niż ta pochodzący z zielonych roślin liściastych. Na przykład organizm ludzki łatwiej przyswaja wapń pochodzącą z kapusty niż z mleka krowiego. Jednakże, mimo, że szpinak zawiera dużo wapnia, jest on w szpinaku składnikiem substancji zwanej oksalatyn, hamującej wchłanianie wapnia. Dlatego należy jeść warzywa zawierające jednocześnie dużo wapnia i mało oksylatynu, tj. brokuły, kapusta, zboże, orzechy i nasiona zawierają substancję zwaną kwas phytic, która do niedawna była uznawana za hamująca przyswajanie wapnia, ale obecnie jest uznawany za prawie neutralną. Kofeina i palenie tytoniu również obniża przyswajalność wapnia.

Jakie substancje pomagają w przyswajaniu wapnia?

Kilka innych substancji wpływa pozytywnie na absorpcję wapnia przez organizm – na przykład witamina D, która może być pozyskana z pożywienia, albo jest wytwarzana w skórze, po wystawieniu na działanie promieni słonecznych. Niedobór witaminy D może występować, kiedy nie jesteśmy wystarczająco „nasłonecznieni”, a jej brak może powodować niedobór wapnia, nawet, jeżeli dieta dostarcza wystarczające jego ilości. Konsekwencje mogą być poważne – choroby objawiające się osłabieniem kości.
Weganie uzyskują witaminę D z promieni słonecznych i witaminizowanych sztucznie produktów tj. mleko sojowe, płatki czy margaryny. Ważne jest zachowanie umiaru pomiędzy zbyt długim przebywaniem na słońcu a koniecznym nasłonecznianiem. Uważa się ze 10-15 minut dziennie jest niezbędne do syntezy witaminy D w skórze. Ponadto, spożycie magnezu, potasu, witaminy C i witaminy K jest zalecane dla utrzymania dobrego zdrowia. Zdrowa dieta, tj świeże warzywa i owoce, co najmniej 5 razy dziennie powinny dostarczyć wszelkich niezbędnych mikroelementów.
Jakie są konsekwencje nie dostarczenia wystarczających ilości wapnia?

W przypadku, kiedy organizm nie otrzymuje wystarczających ilości wapnia w pożywieniu, aby organizm mógł spełniać inne funkcje, do których niezbędny jest wapń, następuje proces odzyskiwania wapnia (reabsorpcji) z kośćca. Jeżeli następnie nasza dieta zostanie uzupełniona – odpowiednia ilość wapnia zostanie przekazana do kośćca. Jeżeli jednak niedobór wapnia będzie się utrzymywał przez dłuższy czas, nastąpi odwapnienie kości (kości stracą swoją trwałość).

Czy mleko krowie chroni przed osteoporozą?

Nie, osteoporoza występuje najczęściej w krajach, gdzie spożycie mleka jest wysokie. Amerykanki, które należą do największych konsumentów mleka jednocześnie najczęściej cierpią na osteoporozę, podczas gdy wśród Afrykanek z plemienia Bantu, spożywających znikome ilości nabiału i dostarczających niewielkie ilości wapnia głównie pochodzenia roślinnego, osteoporoza praktycznie nie występuje.
Zwiększone spożycie mleka nie wpływa na łamliwość kości, co więcej zbyt duże dawki wapnia pochodzącego głównie z produktów mlecznych mogą negatywnie wpłynąć na ryzyko złamań.

Jakie czynniki zwiększają ryzyko osteoporozy?

Jednym z czynników zwiększających ubytki wapnia z kośćca jest wysokie spożycie białka zwierzęcego. Do 80 roku życia wegetarianie mają mniejsze ubytki wapnia w kościach w porównaniu z ludźmi jedzącymi mięso. Badania potwierdzają, że im wyższe jest spożycie białka zwierzęcego tym większe jest ryzyko złamań kości biodrowych. Badanie międzykulturowe wskazują na związek pomiędzy dietą mięsną (wysokobiałkową), a łamliwością kości i występowaniem złamań kości biodrowych. W wiejskich rejonach Chin, gdzie białko jest dostarczane głównie z produktów roślinnych, współczynnik złamań jest pięć razy niższy niż w USA.

W jaki sposób białko zwierzęce wpływa na ubytki wapnia?

Podczas procesu trawienia białka uwalniane zostają do krwi kwasy, które są następnie neutralizowane prze organizm za pomocą wapnia, pozyskiwanego z kośćca. Pozyskany wapń jest następnie wydalany z moczem. Białko zwierzęce jest szczególnie niebezpieczne, ponieważ zawiera dużo więcej kwasów siarczkowych niż białko roślinne. Wraz ze zwiększeniem zawartości siarczanów w diecie, coraz większe ilości wapnia są wydalane z organizmu w moczu. Jeżeli nie dostarczamy wystarczającej ilości wapnia, aby zneutralizować ubytek wapnia z kośćca, następuje odwapnienie kości i spada ich wytrzymałość. Tradycyjna dieta Eskimoska składa się głównie z białka zwierzęcego. Eskimosi dostarczają w diecie ok. 2.500 mg wapnia dziennie (w zależności od tego, czy na dobowe pożywienie składa się ryba – zjadana z ośćmi – czy nie), co jest jednym z wyższych wskaźników na świecie. Niemniej wśród Eskimosów notuje się jeden z wyższych wskaźników zachorowań na osteoporozę, nawet wyższy niż wśród Amerykanów.

Jakie inne czynniki są kluczowe dla zdrowia kości?

Aktywność fizyczna jest głównym czynnikiem przyczyniającym się do zminimalizowania ryzyka zachorowań na osteoporozę. Aby utrzymać kości w dobrym stanie, oraz zminimalizować ryzyko osteoporozy należy dostarczać organizmowi odpowiednie ilości witaminy D, wykluczyć z diety kofeinę, alkohol i tytoń. Większość badań sugeruje, że najważniejszym czynnikiem zapewniającym zdrowie kości jest ruch. Najlepszymi formami aktywności są ćwiczenia wytrzymałościowe, oraz m.in. spacery, chodzenie po schodach i taniec.

Czy dieta wegańska jest w stanie dostarczyć odpowiednich ilości wapnia?

Oczywiście. Żadne badania nie wykazały znacznych niedoborów wapnia u dorosłych wegan. Nie można zwracać uwagi jedynie na ilości wapń dostarczane organizmowi w diecie bez analizy powodów ubytków wapnia z organizmu. To tylko jedna strona medalu - podczas gdy weganie dostarczają mniej wapnia w pożywieniu niż ludzie jedzący mięso, ubytki wapnia u wegan są znacznie niższe. Badania wskazują, że dieta roślinna, nie zawierająca żadnych produktów zwierzęcych – czyli dieta wegańska - nie powoduje utraty wapnia z organizmu. Dieta wegańska bogata w owoce i produkty pełnoziarniste(np. razowe pieczywo) może być podstawą długiego i zdrowego życia, zredukować ryzyko wystąpienia osteoporozy i wielu innych chorób. Z drugiej strony diety zawierające dużo produktów nabiałowych są odpowiedzialne za zwiększenie ryzyka osteoporozy, niektórych rodzajów raka, chorób serca, nadwagi i cukrzycy.

Podsumowanie

*Dzieci i młodzież nie muszą spożywać produktów mlecznych, żeby mieć zdrowe kości. Aby zapewnić sobie zdrowe i silne kości dzieci potrzebują ćwiczeń fizycznych oraz zdrowej diety roślinnej
* Diety zawierające dużo produktów nabiałowych są odpowiedzialne za zwiększenie ryzyka osteoporozy, niektórych rodzajów raka, chorób serca, nadwagi i cukrzycy.
* Nabiał powinien być wyeliminowany z diety ze względów zdrowotnych
* Mleko krowie nie jest naturalnym pożywieniem człowieka
* Większość ludzi na świecie cierpi na nietolerancję laktozy.
* Wiele dzieci ma alergię na krowie mleko
* Analiza jedynie ilości wapnia dostarczanej organizmowi w pożywieniu bez jednoczesnej analizy czynników powodujących ubytków wapnia z organizmu prowadzi do błędnych wniosków. Podczas gdy weganie dostarczają mniej wapnia w pożywieniu niż ludzie jedzący mięso, u wegan ubytki wapnia są znacznie niższe. Badania wskazują, że dieta roślinna, nie zawierająca żadnych produktów zwierzęcych czyli dieta wegańska - nie powoduje utraty wapnia z organizmu.
*Żadne badania naukowe nie potwierdzają związku niedoborów wapnia z weganizmem
*Do zachowania kości w dobrej kondycji niezbędne jest dostarczanie organizmowi: witaminy D, magnezu, potasu, witaminy C i witaminy K
*Istnieje bardzo wiele różnych roślin, które stanowią pełnowartościowe źródło wapnia. Poza tym, że są naturalnym źródłem wapnia mają też często dodatkowe korzystne dla zdrowia właściwości.

Artykuł orginalny:
www.milkmyths.org.uk/health/index.php

Tłumaczenie:
Ewelina Majewska

-------------------------------------------------------------------------------------------------

--------------------------------------------------------------------------------------------------

--------------------------------------------------------------------------------------------------

Kulisy Nr 42 (16. X.)
Pij mleko, będziesz kaleką
Pij mleko, będziesz wielki jak Kayah albo Bogusław Linda – przekonują reklamy. Guzik prawda. Krowie mleko to nie przepis na karierę dla dziecka, ale na jego kłopoty.
O zaletach mleka zapewniają polskie dzieci, twórcy najgłośniejszej dziś społecznej reklamy, polityce i oczywiście koncerny mleczarskie, którym publiczna akcja jest wyjątkowo na rękę. Dziewczynka z reklamy jest nieśmiała, szczerbata i pewnie od dawna siedzi w ostatniej ławce. Kiedy przyznaje się klasie, że chciałaby zostać piosenkarką, dzieci wybuchają śmiechem. Dziewczynka wypija szklankę mleka i po latach zostaje gwiazdą popu. Przesłanie jest jasne.
Moda na picie
Akcja ruszyła we wrześniu 2002 roku i trwa do dziś. Jej organizator – Międzynarodowe Stowarzyszenie Reklamy – za swój cel uznał „intensyfikację działań profilaktyki osteoporozy poprzez wykreowanie mody na picie mleka”. Inaczej mówiąc - jak będziesz miał ciepły stosunek do mleka, nie będziesz w przyszłości chodził o kulach. Stowarzyszenie promuje mleko za darmo.
- Firmy reklamowe postrzegane są często jak krwiopijcy – przyznaje Paweł Kowalewski, wiceprezes Stowarzyszenia. – Postanowiliśmy to zmienić. Mleko, którego spożycie drastycznie w Polsce spada, wydało nam się odpowiednie.
W promocyjną machinę wciągnięto telewizję, rozgłośnie, gazety. I gwiazdy z pierwszych stron kolorowych czasopism. Nie tylko Kayah i Bogusława Lindę, ale też mistrza kierownicy Krzysztofa Hołowczyca i polską snowboardzistkę Jagnę Marczułajtis. Urodę Jagny można podziwiać w multipleksach, tuż przed pokazami „Starej baśni”.
- Nie wahałam się ani chwili – zapewnia snowboardzistka. – To był wspaniały i oryginalny pomysł. Poza tym bardzo lubię mleko.
Nie tylko ona. Lubi je także mistrz świata w skokach narciarskich, Fin Veli-Matti Lindstroem, który w prasie i telewizji postanowił (choć już nie za darmo) promować... polskie świeże mleko. Moda na mleko przeniosła się z telewizji na ulicę. We wrześniu posłanka SLD Sylwia Pusz wraz z wolontariuszami w białych kitlach rozdała na poznańskich przystankach autobusowych cztery tysiące kartoników mleka, także czekoladowego.
W promocję napoju od polskiej krowy włączyła się nawet część lekarzy. Zagrzmieli, że dzieci piją mleka za mało i że to źle się skończy.
Na usługach koncernów
Ale nie wszyscy medycy tak myślą. Jednym z nich jest doktor Eugeniusz Zbigniew Siwik, autorytet w dziedzinie ginekologii i położnictwa, twórca pierwszej w Polsce Kliniki i Szkoły Porodu Naturalnego. Z zamiłowania dietetyk

- Medycyna bierze dziś udział w jednym z największych oszustw ostatniego stulecia – twierdzi. – Jest na usługach koncernów, którym nie zależy na zdrowiu dzieci, tylko na pieniądzach. Lekarze nabrali wody w usta, bo tak jest bezpieczniej.
Siwik używa mocnych słów. Twierdzi, że zawarte w mleku składniki powodują uszkodzenie wielu narządów wewnętrznych człowieka, nieodwracalne zmiany w układzie naczyniowym, sercowym i kostnym.
- Mleko, wbrew powszechnemu mniemaniu, nie wzmacnia kości, tylko je osłabia. Zawarte w nim białko wypłukuje wapń z organizmu. Mleko krowie to najlepszy przepis na wózek inwalidzki – grozi.
- Jeśli wierzymy, że mleko to źródło wapnia chroniącego przed osteoporozą (osłabieniem kości), musimy pamiętać, że osteoporoza jest najbardziej rozpowszechniona w regionach światach o wysokim spożyciu mleka, np. w Europie Północnej, Kanadzie i USA – zauważa również Annemarie Colbin, autorka książki „Osteoporoza”.
Kilka lat temu, zrzeszająca pięć tysięcy członków międzynarodowa organizacja Lekarze na rzecz Medycyny Odpowiedzialnej, wydała oświadczenie, w którym ostrzega przed piciem mleka. Lista przeciwwskazań jest długa.
Zasadniczym powodem sprzeciwu wobec białego eliksiru jest przekonanie, że człowiek, podobnie jak pozostałe ssaki, przystosowany jest do spożywania mleka tylko w okresie niemowlęcym.
- Człowiek nie krowa, czterech żołądków nie ma – twierdzi Mariusz Gawlik, lekarz ze Stargardu Szczecińskiego, przez lata pracujący na dziecięcym oddziale laryngologicznym.
- Mały człowiek nie jest cielęciem, które potrzebuje innego składu witamin i minerałów niż wolno rozwijający się ludzki organizm. Z tego powodu picie mleka krowiego jest patologią i przyczyną setek chorób.
Mleko krowie nie dobrze przyjmowane przez ludzki organizm. Tego argumentu nie odpierają nawet zagorzali jego zwolennicy.
- Nietolerancja laktozy to poważna i, niestety, częsta komplikacja. Sam też mleka nie toleruję – przyznaje nawet Waldemar Broś, wiceprezes Polskiego Stowarzyszenia Spółdzielni Mleczarskich.
Lekarze z międzynarodowej organizacji LMO twierdzą, że 80 procent ludzkości mleka po prostu nie trawi. W Polsce, gdzie tradycja picia mleka jest długa, problemy z przyswajaniem cukru mlecznego, zwanego laktozą, ma połowa obywateli.
Z badań doktor Doroty Szostak-Węgierek z Instytutu Żywienia i Żywności w Warszawie wynika, że prawie 20 procent polskich dzieci ma niedobór enzymu trawiącego laktozę.
- Objawy nietolerancji mleka mogą ujawniać się nawet po latach – twierdzi dietetyczka.
Proszę, nie pij
Nie chodzi jednak tylko o laktozę. W 2001 roku nowozelandzki badacz doktor Corrie McLachlan ogłosił wyniki badań, z których wynikało, że mleko, a właściwie zawarta w nim kazeina (rodzaj białka), jest przyczyną chorób serca. Wnioski naukowca umieszczono w międzynarodowym internetowym serwisie o wymownej nazwie „No milk page” (strona bez mleka). Do odwiedzenia serwisu, w którym znalazło się wiele publikacji, ostrzegających ludzi przed piciem mleka z różnych powodów, do dziś zachęca na swojej stronie internetowej zespół lekarzy III Kliniki Chorób Dziecięcych Akademii Medycznej w Białymstoku.
Złudzeń nie pozostawia także Frank Oski, profesor pediatrii z renomowanej John Hopkins School of Medicine, który w trosce o zdrowie dzieci napisał nawet książkę „Proszę, nie pij mleka”.
Ale polskie dzieci piły mleko i piją nadal. Katarzyna Woleńska jest nauczycielką. Ma 28 lat i koszmarne wspomnienia z dzieciństwa.
- W moim domu panował kult mleka – mówi. Śniadanie kończyło się dla Woleńskiej dość schematycznie. Wymioty, biegunki, wysypka. Rodzice podejrzewali uczulenie, więc wyrzucili z jej jadłospisu pomidory i truskawki, choć je uwielbiała. Alergię na mleko wykryto u niej, kiedy dostała się na studia. Za późno. Była już astmatyczką.
- Mleko jest jednym z najgroźniejszych alergenów pokarmowych. Ma aż pięć składników, które mogą być fatalnie tolerowane przez człowieka – przyznaje profesor Edward Tadeusz Zawisza, jeden z najwybitniejszych polskich alergologów. – Ale groźne mogą być także zanieczyszczenia mleka, takie jak penicylina i białka pszenicy.
Zdobycz bakterii
- Polskie mleko jest już czyste i wciąż naturalne – zapewnia Waldemar Broś. – Z drugiej strony, krowa nie jest maszyną, tylko żywym organizmem. Zdarza się, że zachoruje, pobrudzi się.
Broś nie chce wracać pamięcią do wczesnych lat 90., kiedy kontenery z polskim mlekiem w proszku służby celne innych krajów uznawały za radioaktywne i późnych lat 90., kiedy inspektorzy Unii Europejskiej natknęli się w Polsce na rzekę brudnego mleka, z gronkowcem w tle. Dziś polskie mleko spełnia normy UE w ponad 80 procentach. Zgodnie z normami mleko klasy ekstra powinno zawierać nie więcej niż sto tysięcy bakterii. – Nawet jeśli jest ich więcej, to i tak znikają pod wpływem pasteryzacji – zapewnia Broś.
Ale Tomasz Nocuń, internista, ostrzega, że proces pasteryzacji zamienia mleko w zupę pełną martwych, toksycznych bakterii, które zatruwają organizm i powodują kolejne alergie.
Alergolog profesor Zawisza leczy ludzi uczulonych na mleko od dziesięcioleci. Liczba pacjentów z każdym rokiem powiększa się. Dla niektórych mleczna euforia kończy się śmiercią. Jak dla leczonego przez alergologa dyplomaty, którego na przyjęciu poczęstowano ciastkiem, w skład którego wchodziło mleko. Udusił się.
Nieleczona alergia na mleko nie zawsze kończy się zgonem, ale może skończyć się poważną chorobą. Z chorobami oczu włącznie. – Przewlekłe alergie pokarmowe, w tym także alergia na mleko, mogą pośrednio prowadzić do schorzeń ocznych, z zapaleniem rogówki oka włącznie. – przyznaje doktor Anna Ambroziak ze Szpitala Okulistycznego w Warszawie.
Profesor Zawisza zauważa, że problem byłby łagodniejszy, gdyby Polska nie była krajem rolniczym, w którym mleko uznawane jest za podstawę żywienia. Jesteśmy szóstym co do wielkości producentem mleka w Europie (7 mld litrów rocznie).
Mleka pije się mało w Afryce, prawie nie pije w Chinach i Japonii. – W samym tylko Kioto żyje czterysta osób, które ukończyły sto cztery lata życia. to ponad dwa razy więcej niż w całych Stanach Zjednoczonych – wyjaśnia Eugeniusz Zbigniew Siwik. – Ci ludzie są długowieczni, bo nie znają smaku mleka.
Zdrowie na sercu
Najwięcej piją mleka Amerykanie i Finowie. I tam notuje się najwięcej przypadków chorych na serce i cukrzycę.
W Polsce mleko stało się towarem politycznym. Sloganem „Szklanka mleka dla każdego ucznia” rząd Leszka Millera postanowił zdobyć poparcie społeczne. I mleko zagościło w szkołach na dobre.
- Podawanie dzieciom w wieku szkolnym mleka skazuje je na choroby i cierpienia – zapewnia Eugeniusz Zbigniew Siwik. – Mamy jak w banku, że w przyszłości wiele z nich będzie zawałowcami.
A zbuntowany lekarz Tomasz Nocuń dodaje, że trudno mu uwierzyć w szlachetne intencje pomysłodawców akcji „Pij mleko”. – Stworzono wielką reklamową machinę, która napędzać ma jedynie koniunkturę dla firm mleczarskich – twierdzi.
Producentom mleka sprzyjają także rządowe programy. Polscy producenci mogą starać się o dotację Funduszu Promocji Mleczarstwa. Ta przychylność władz spowodowana jest, formalnie, troską o dobro dzieci i młodzieży. Takiej polityce, opartej na przekonaniu, że bez szklanki mleka dziennie polskie dziecko wyrośnie na półgłówka i inwalidę, sprzyjać mają badania. I tak Instytut Żywności i Żywienia odkrył, że jadłospis polskiego jedenastolatka zaspokaja połowę dziennego zapotrzebowania na wapń. Co oznacza, że większość jedenastolatków będzie w przyszłości chorować na osteoporozę. A tą zagrożonych jest dziś dziewięć milionów Polaków.
Naukowcy z organizacji Lekarze na rzecz Medycyny Odpowiedzialnej podnoszą, że istnieje zależność między insulinozależną cukrzycą (zwaną inaczej młodzieńczą) a alergią na mleko, a konkretnie zawarte w nim albuminy (czyli grupy białek rozpuszczalnych w wodzie). I znów – największy odsetek osób chorych na cukrzycę młodzieńczą notuje się w Finlandii, tam, gdzie dzieciom wmawia się mleko pod każdą postacią.
Adamowi Karbiszowi z Krakowa też wmawiano. Karbisz jest właścicielem firmy poligraficznej. Ma 34 lata i większość wakacji spędził na koloniach.
- Podstawą jedzenia były placki ziemniaczane, mielony i mleko – przyznaje. – Wychowawcy byli sympatyczni i fanatyczni. Nie pozwalali odejść od stołu, jeśli szklanka z mlekiem nie była pusta. Przez wiele kolejnych lat chorowałem na przemian na anginę i zapalenia uszu.
Karbisz przestał jeździć na kolonie, bo zaprzyjaźniony z rodziną lekarz domyślił się przyczyny kłopotów zdrowotnych dziecka. – Był odważny w poglądach, to i miał poważne problemy z utrzymaniem pracy. Lekarz, który jest wrogiem mleka, staje się wrogiem ludu – twierdzi mężczyzna.
Ale lekarz Karbisza nie był wielkim odkrywcą. Pionier nauki o żywieniu doktor Max Bircher-Benner o szkodliwości mleka trąbił już pod koniec XIX wieku (dziś w Zurychu istnieje słynna klinika jego imienia). Twierdził, że mleko powinno być najwyżej dodatkiem do diety. Wyjątkiem są, według niego, łatwiej przyswajalne dla człowieka kwaśne produkty mleczne (jogurty, sery) i mleko pełne, prosto od krowy karmionej trawą.
Ewa Wachowicz, z zawodu technolog żywienia, kiedyś Miss Polonia, dziś producent programów telewizyjnych i matka małej Oli, kupuje mleko prawie wyłącznie od kobiety ze wsi.

Na podstawie "Kulis" opracował Piotr Rajczyk, Studio Angora; Clip: Corel
- Tylko takie jest wartościowe – uważa. – W życiu nie podałabym dziecku produktu z napisem UHT. Skład mleka, podgrzewanego do tak wysokich temperatur budzi wątpliwości. Białko ścina się i nie wiemy do dziś, jaki może to mieć wpływ na zdrowie. Nie przypuszczam, by był pozytywny.
Zupy z bakterii
- Każdy chciałby mieć własną krowę pod blokiem i doić ją według potrzeb – mówi Waldemar Broś. – Ale to niemożliwe. Musimy dostosować się do wymogów cywilizacyjnych i podgrzewać mleko, by miało dłuższą wartość. Prawda, zabijamy też dobrą florę bakteryjną, ale to koszty cywilizacji.
Część naukowców uważa jednak, że mleko i tak trzeba pić, bo ma dużo cennych wartości.
- Jest wiele produktów, bogatszych w witaminy i minerały – zapewnia Barbara Bachurska, lekarz pediatra z Katowic. – Mitem jest także przekonanie, że mleko zawiera mnóstwo drogocennego wapnia. Znacznie więcej ma go plaster żółtego sera.
To wariaci
- Przestaliśmy słuchać natury – uważa Eugeniusz Zbigniew Siwik. – Stworzyliśmy przemysł, który powoli, ale skutecznie nas zabija.
Siwik twierdzi, że w swoich poglądach, nawet w Polsce nie jest już osamotniony. – Ci, którym zależy na zdrowiu dzieci, będą mówić coraz głośniej. Będą mówić o podstępnej „białej śmierci”, którą w imię niezrozumiałych racji wynosi się pod niebiosa – zapewnia. – Zastanawiam się nad pewną kontrakcją. Nad tym, czy nie wytoczyć procesu Kayah i Lindzie, oskarżając ich o szerzenie kłamliwych i szkodliwych poglądów. A przynajmniej nad tym, czy nie spróbować postawić przed sądem tych, którzy namówili piękne i sławne osoby do tej tragicznej w skutkach reklamy?
Na przeciwników mleka patrzy się jak na złoczyńców albo wariatów.
- Oni są chyba nienormalni? – zastanawia się Jagna Marczułajtis. – Przecież gdyby mleko było niezdrowe, to nie byłoby go w sklepach!
Wybaczamy dziwaczne poglądy joginom, taoistom i mieszkańcom Polinezji. Gdy do głosu dochodzą polscy lekarze, ich poglądy uznajemy za obrazoburcze. To wariaci. Mleko jest przecież rzeczą świętą. Niepodważalną jak rosół, schabowy i karp na wigilię. Wiedzą o tym dorośli i wiedzą dzieci. Zwłaszcza te, którym marzy się kariera i które do picia mleka zostały namówione przez wielkie gwiazdy. Ale jaka jest prawda?
ANNA SZULC

-------------------------------------------------------------------------------------------------

--------------------------------------------------------------------------------------------------

--------------------------------------------------------------------------------------------------

"Naszym celem musi być wyzwolenie się... poprzez rozszerzenie kręgu współczucia na wszystkie żywe istoty i na cały cudowny świat natury".
Albert Einstein (1879 - 1955), genialny fizyk i wegetarianin.

o ja...

Tak... nie ma to jak piękny komentarz będący spamem w czystej postaci. Czapki z głów 😉

Ktoś to czytał?

Najlepiej będzie jakk ty ZAMKNIESZ SIĘ!!!
Twoje posty i ty nic nie znaczą,jesli nie jesteś wege przymknij mordke.

Naprawde ciekawy watek i temat.
Oby wiecej takich info.Brawo 🙂

Najlepiej będzie jakk ty ZAMKNIESZ SIĘ!!!
Twoje posty i ty nic nie znaczą,jesli nie jesteś wege przymknij mordke.

Och, urzekła mnie twoja kultura wypowiedzi. 😀 Dla ciebie może nic nie znacze, ale wybacz - nie interesuje mnie to. Taką wypowiedzią sam dajesz o sobie świadectwo, bynajmniej nie pozytywne. Tak na marginesie - trakujesz wege jak jakichś nadludzi, czy co?

Ensif, Ty przeca i tak opętany jesteś 😉

a mnie nawet nie urzekłeś nie interesuje mnie twoja opinia

acha powiedz mi...kto cie spłodził to cię pomszczę

i spamujesz wiec zjazd dziecko

nie masz nic do powiedzenia to nie pisz,i nie zapomnij od stycznia wojsko polskie czeka na ciebie ,bo to twoje marzenie jako zawodowiec,no chyba że masz 16 lat.

Jeszcze raz głeboki szacunek za taki artykuł i temat,który dla wielu był tabu.

Marines właśne: nie masz nic do powiedzenia to nie pisz chyba że twoje posty mają jakieś głębsze przesłanie niż obrażanie innych użytkowników. 😮 jak chcesz szacunku od innych to sama też go okaż...

acha powiedz mi...kto cie spłodził to cię pomszczę

Wybacz, ale to są informacje zastrzeżone... ale jak ładnie poprosisz to moge cie zaznajomić z moją mamą 😉

Dziewięć komentarzy i żaden nie na temat. Proszę o KONIEC OFFTOPU, szczególnie w zaprezentowanym wydaniu. Tak naprawdę nie przystoi :/

halo, nie kłócic się!!!
Marines a ja na początku myślałam, że Ty po prostu stanowczo wypowiadasz swoje zdanie, teraz myślę, że brak Ci po prostu inteligencji emocjonalnej, czyli panowania nad temperamentem

ja rpzeczytałam niecałą połowę

tego się w ogóle nie da przeczytać....
może zaczniemy skanować i wklejać całe książki? 😮