Peter Singer: Kto płaci za ptasią grypę

Podziel się!000

Drób hodowany tradycyjnymi metodami jest zazwyczaj bardziej odporny na choroby niż zestresowane, genetycznie podobne ptaki.
Pięćdziesiąt lat temu amerykańscy hodowcy drobiu doszli do wniosku, że trzymając kurczęta w zamkniętym pomieszczeniu mogą wyprodukować mięso taniej i mniejszym nakładem pracy niż tradycyjną metodą.

Nowy sposób przyjął się. Kurczęta przeniesiono z pastwisk do długich, pozbawionych okien hal. Narodziła się fabryczna hodowla. W tej technologii wszystko jest obliczone na to, by przekształcić żywe zwierzęta w maszyny do przerabiania ziarna na mięso i jaja.

W takiej hali można zobaczyć do 30 tysięcy kur. Po to, by się ruszyć, ptak musi rozpychać inne. Z kolei w zakładach jajczarskich kury są niemal całkowicie unieruchomione: siedzą w drucianych klatkach, dzięki czemu można je umieszczać warstwami, jedna na drugiej.

Stłoczone kury nie mogą tworzyć naturalnego stada, podlegają stresowi, a w przypadku niosek nie mogą nawet rozprostować skrzydeł. Powietrze w kurnikach jest przesycone amoniakiem z kurzych odchodów zalegających w najlepszym przypadku miesiącami, a w najgorszym ponad rok. Specjaliści z dziedziny medycyny ostrzegają, że skoro ptakom podaje się antybiotyki, aby wymusić wzrost pomimo tłoku, brudu i stresu, to uodpornione na antybiotyki bakterie mogą stanowić zagrożenie dla naszego zdrowia.

Niestety, mimo uzasadnionej krytyki, od dwudziestu lat fabryczna hodowla kur, trzody chlewnej, rzeźnych cieląt, mlecznych krów, a także hodowla bydła w zamkniętych stanowiskach zyskuje popularność . Teraz jednak przekonujemy się, że skutki mogą okazać się groźniejsze, niż sobie wyobrażaliśmy.

Gdy w Kanadzie stwierdzono przypadki ptasiej grypy, Earl Brown, wirusolog z uniwersytetu w Ottawie, stwierdził, że „intensywna hodowla drobiu stwarza doskonałe środowisko dla powstawania złośliwych wirusów ptasiej grypy”. Inni eksperci zgadzają się z tą tezą. W październiku 2005 r. zespół ONZ uznał metody hodowli związane ze stłoczeniem wielkich ilości zwierząt na małej powierzchni za jedną z podstawowych przyczyn epidemii ptasiej grypy.

Zwolennicy fabrycznej hodowli kontrargumentują, że roznosicielami ptasiej grypy mogą być stada hodowane na otwartej przestrzenialbo żerujące z hodowlanym ptactwem dzikie kaczki i inne przelotne ptaki lub ich spadające na ziemię odchody. Jednak Brown podkreśla, że wirusy, których nosicielami są dzikie ptaki, zazwyczaj nie są szczególnie groźne. Dopiero gdy przedostaną się do gęstych skupisk drobiu, mutują w bardziej złośliwe odmiany. Drób hodowany tradycyjnymi metodami jest zazwyczaj bardziej odporny na choroby niż zestresowane, genetycznie podobne ptaki trzymane w zamknięciu. Co więcej, fabryczne hodowle nie są biologicznie bezpieczne. Często plenią się w nich myszy, szczury i inne zwierzęta, które mogą roznosić choroby.

Fabryczna hodowla rozpowszechniła się, ponieważ uważano ją za tańszą od tradycyjnych metod. W rzeczywistości nie jest tańsza, jedynie przerzuca część kosztów na innych – na przykład na mieszkańców terenów, na których odpady z hodowli-fabryk zanieczyszczają wody i atmosferę. W rzeczywistości fabryczna hodowla przerzuca na nas wszystkich znacznie większe ciężary i ryzyko. Zgodnie z zasadami ekonomiki, zamiast obciążać nas wszystkich, koszty powinien ponosić producent prowadzący fabryczną hodowlę.

Na początek należałoby obłożyć podatkiem produkty hodowli-fabryk i pobierać go aż do chwili, gdy z tych wpływów powstanie fundusz wystarczający na pokrycie kosztów prewencyjnych działań, jakie rządy muszą podejmować, aby nie dopuścić do wybuchu epidemii ptasiej grypy. Wówczas okazałoby się ostatecznie, że drób z fabrycznej produkcji wcale nie jest taki tani.

Peter Singer
Peter Singer jest profesorem biotechnologii na Uniwersytecie Princeton, autorem, m.in. „Writings on an Ethical Life” („O etycznym życiu”) i „One World” („Jeden świat”); obecnie pracuje nad książką o żywności i etyce. tłum. e.g. Copyright: Project Syndicate, 2005 www.project-syndicate.org